Mavzu Harakat sifati biomexanikasi va xususiy biomexanika Reja

Aylana bo‘ylab tekis harakatda tezlikning yo‘nalishi
Sharcha R radiusli aylana bo‘ylab tekis harakat qilayotgan bo‘lsin.
Sharcha o‘z harakati davomida Δt vaqt ichida A1 nuqtadan A2 nuqtaga, yana shuncha vaqt ichida A2 nuqtadan A3 nuqtaga o‘tsin (50-rasm).

Sharcha aylanma harakatda ma’lum Δt vaqt davomida Δs yoyni bosib o‘tadi. Δt vaqtni juda kichik deb olsak, shu ondagi oniy tezlikni topishimiz mumkin.
Sharcha tekis harakat qilayotgani uchun A1, A2, A3 nuqtalarda uning tezligi son jihatdan bir xil bo‘ladi.
Lekin ularning yo‘nalishi har xil bo‘ladi. Aylanma harakat davomida harakat yo‘nalishi doimiy o‘zgarib turgani uchun, bizni har bir ondagi tezlikning yo‘nalishi qiziqtiradi. Buni tekis aylanma harakat qilayotgan pichoq charxlash diskini kuzatib, uchqunlar yo‘nalishidan bilib olishimiz mumkin .

ziq aylanish oʻqiga tik boʻladi, aylanalarning markazi esa shu oʻqda yotadi. Aylanma xarakat burchak tezligi va burchak tezlanishi bilan ifodalanadi.


Ushlab turuvchi kuch
Bir jismning ikkinchi jismga ta’siri tufayli tezligi yoki shakli o‘zgarishiga sabab bo‘ladigan kattalik kuch deb ataladi.
Kuchni o‘lchash uchun dinamometr deb nomlanuvchi asbobdan foydalaniladi.
Dinamometr so‘zi grekchadan olingan bo‘lib, “dinamis”- kuch, “metreo”- o‘lchayman degan ma’noni bildiradi.

Kuch birligi sifatida 1 Nyuton (N) qabul qilingan.

F_og’- og’irlik kuchi
F_og’=mg bu yerda g=9,81 N/kg
O’qituvchining jismlarning o’zaro ta’siri,kuch tushunchasi haqidagi suhbatidan so’ng o’quvchilar 4 ta guruhga bo’linadi:
I guruhga – fikringizni bayon etish
II guruhga- fikringizni bayoniga sabab ko’rsatish
III guruhga–ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misollar keltirish
IV guruhga – fikrlarni umumlashtirish haqida olgan bilimlarini va ularga doir misollar topish vazifasi topshiriladi.
Har bir guruhga oq qog’oz beriladi,guruhdagi o’quvchilar bilganlarini doskaga chiqib boshqa guruhlar bilan o’rtoqlashadilar.