Mavzu: G‘azal tahlili Tun oqshom bo‘ldiyu kelmas mening sham‘i shabistonim

Jahonni zulmat etti chah, bu zulmat ichra o‘lgum , vah,

Jahonni zulmat etti chah, bu zulmat ichra o‘lgum , vah,

Manga bo‘lsang ne xizri rah , etib , ey obi hayvonim

Tun. Jahonni zulmat qorong‘ulik qopladi va bu zulmat oshiqni o‘ldirdi. Shunday bo‘lsa ham oshiq o‘z yorini Xizr rohati bo‘lib kelishini unga obi hayot ato etishini xohlaydi.Va kutishda davom etadi...

Dema ko‘ktin quyosh ketmish , falakka tiyralik yetmish,

Dema ko‘ktin quyosh ketmish , falakka tiyralik yetmish,

Ul oy hajrida tor etmish, falakni dudi afg‘onim

Dunyoni, jahonni zulmat qoplab, ko‘kdan quyosh ketdi. Falak-u osmonni qorong‘ulik qopladi dema, bu falakni , osmonni mening afg‘oni dudim, faryodlarim oy yorug‘ini ham tor etdi.Zulmatni oy yoritadi lekin mening faryodim shu darajada kuchliki hatto oy yorug‘i ham ko‘zga tor ko‘rinadi.

10) tiyra- qorong‘i , qora

Navoiy kebi hijrondin, bu oqshom o‘ldum afg‘ondin,

G‘amim yo‘q bo‘yla yuz jondin, yetib gar kelsa jononim.

Oshiq o‘z yorini kutishda davom etmoqda.Hijrondan, dod-faryodlardan o‘lsam ham mayli lekin bir bor yor visoliga erishsam bu dunyoda g‘am chekmasdim deydi oshiq. Oshiqning qayg‘u g‘amlariga davo bu yor visolidir. Uni bir bor ko‘rishdir.

Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, Navoiy ushbu g‘azalda oshiq kechinmalari, istaklarini mahorat bilan ochib bergan. Har bir baytdagi so‘zlarni ayni ma‘nosiga muvofiq qo‘llagan.Bu esa Navoiyning so‘z ustasi ekanligidan dalolat beradi. Va bu orqali biz yana ushbu zotning so‘z qo‘llashda buyuk qobiliyatga ega ekanligiga guvoh bo‘lamiz. O‘z zamonasining "shams ul-millati" shu kabi ko‘plab g‘azallari bilan kitobxonlar qalbidan o‘chmas va chuqur joy olgan va tarix zar varaqlaridagi oltin merosini o‘z so‘zlari bilan boyitgan

Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, Navoiy ushbu g‘azalda oshiq kechinmalari, istaklarini mahorat bilan ochib bergan. Har bir baytdagi so‘zlarni ayni ma‘nosiga muvofiq qo‘llagan.Bu esa Navoiyning so‘z ustasi ekanligidan dalolat beradi. Va bu orqali biz yana ushbu zotning so‘z qo‘llashda buyuk qobiliyatga ega ekanligiga guvoh bo‘lamiz. O‘z zamonasining "shams ul-millati" shu kabi ko‘plab g‘azallari bilan kitobxonlar qalbidan o‘chmas va chuqur joy olgan va tarix zar varaqlaridagi oltin merosini o‘z so‘zlari bilan boyitgan

E‘tiboringiz uchun rahmat.

Bajardi:Qo‘shimatova Yulduzoy