Mavzu: Fermer xo’jaliklari yer uchastkalarining kadastr pasportini

• berilgan yer uchastkasida o‘z ustavida nazarda tutilgan ixtisoslashuvga va 

ijaraga  olish  shartnomasiga  muvofiq  fermer  xo‘jaligining  ishlab  chiqarish 

faoliyatini tashkil etish; 

•  ixtisoslashuvni  hisobga  olgan  holda  va  tuzilgan  kontraktatsiya 

shartnomalari asosida qishloq xo‘jalik ekinlarini joylashtirishni amalga oshirish; 

•  xarid  qilinadigan  mahsulotga  oldindan  haq  to‘lanadigan  fyuchers 

kontraktlari  tuzish; 

• yetishtirgan  mahsulotini,  shu  jumladan,  bu  mahsulotni  iste’molchilarga 

realizatsiya qilish huquqini o‘z xohishiga  ko‘ra tasarruf etish; 

---

•  yetishtirayotgan  mahsuloti,  bajarayotgan  ishlari  va  ko‘rsatayotgan 

xizmatlariga narx  belgilash; 

•  elektr  energiyasi,  yonilg‘i–moylash  materiallari,  mineral  o‘g‘itlar, 

o‘simliklarni himoya qilishning kimyoviy vositalari yetkazib berilishi, xizmatlar 

ko‘rsatilishi yuzasidan shartnomalar  tuzish; 

• tadbirkorlik  faoliyatida  qonun  hujjatlarida  belgilangan  tartibda  soliq 

solinadigan, cheklanmagan miqdorda daromad olish; 

• olgan  daromadlarni,  bank  muassasasidagi  o‘zining  hisob  varaqlarida 

bo‘lgan pul mablag‘larini tasarruf  etish; 

• aksiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlarni olish; 

• kreditlar olish, boshqa yuridik va jismoniy shaxslarning pul mablag‘lari 

hamda  mol-mulklarini  shartnoma  asosida  jalb  etish  hamda  ularni  ishlab 

chiqarishga va takror ishlab chiqarishga yo‘naltirilish; 

kreditlar olish uchun o‘z mol-mulkini, shuningdek, yer uchastkasini ija- raga 

olish huquqini garovga  qo‘yish; 

•  kichik hamda xususiy korxonalar uchun berilgan imtiyozlar va 

preferensiyalarning barcha turlaridan foydalanish; 

• zarur asbob-uskunalar, ishlab chiqarish vositalari hamda boshqa mol- 

mulkni olish, ijaraga olish, binolar va inshootlar qurish hamda ularni ta’mirlash; 

• o‘z huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish uchun sudga murojaat 

etish. 

Fermer xo‘jaligi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega 

bo‘lishi mumkin.  

Hozirgi  kunda  qishloq  xo‘jaligida  iqtisodiy  islohotlarning  III  bosqichi 

davom  ettirilmoqda.  Qishloq  xo‘jalik  korxonalarining  qayta  tuzilishi  jarayoni 

intensiv  ravishda  amalga  oshirilmoqda.  Istiqbolsiz  shirkat  xo‘jaliklari  asosida 

fermer  xo‘jaliklari  tashkil  etilmoqda.  2005-yilda  fermer  xo‘jaliklari  soni  140 

mingga yetdi. Ushbu fermer xo‘jaliklarini suv bilan muntazam ta’minlashda 268 

ta  SFUlar  tashkil  etildi.  Ikkinchidan,  suv  resurslarini  boshqarish 

gidrografik  asosda  o‘tkazildi.  Uchinchidan,  qishloq  xo‘jalik  obyektlarini, 

inshootlarini  modernizatsiya  qilishni  amalga  oshirishga  kirishildi.   

Dehqonchilik  mahsulotlarini  yetishtirishda  sug‘orishning  quyidagi  usullari, 

turlari  mavjud: 

1. Yer ustidan, yuzasidan sug‘orish. 

2.  Yomg‘irlatib  sug‘orish. 

3. Tuproq ostidan, ichidan  sug‘orish. 

4.  Tomchilatib  sug‘orish. 

5. Purkab, mayda dispersli, aerozol, tumanlatib sug‘orish. 

   Sug‘orish usuli sug‘orish tartibiga, mehnat unumdorligiga, yerning meliorativ 

holatiga,  tekislash  ishlariga,  suv  tarmoqlari  joylashishiga,  konstruk-  siyasiga, 

---

qurilish  va  ekspluatatsiya  xarajatlariga,  mahsulot  unumdorligiga  ta’sir  qiladi. 

Uning turini to‘g‘ri tanlash qishloq xo‘jalik ekinlari hosilini va mahsuldorligini 

belgilaydi. 

Sug‘orish usuli va turini belgilashda quyidagi omillar hisobga olinadi: