Mavzu: Fe’l so’z turkumi. Fe’l shakllari

O‘tgan zamon sifatdoshlari. -g‘an/-gәn (-qan/-kәn) affiksli sifatdosh eski o‘zbek tilining barcha davrlari uchun xarakterli bo‘lgan va faol qo‘llangan.

Hozirgi - kelasi zamon sifatdosh formalari.

Hozirgi - kelasi zamon sifatdosh formalari.

• -r affiksli forma. Bu affiks -r, -ap/-әr, -ur/-үr,-ыp/-up, -yyp/-yүp variantlarda qo‘llangan bo‘lib, bulardan qaysi birining ishlatilishi shu affiksni qabul qiluvchi fe’l negizining xarakteriga, uning qanday tovush bilan tugagan bo‘lishiga bog‘liq.

Undosh bilan tugagan bir bo‘g‘inli fe’llarning bir gruppasiga -ar/-әr, boshqalariga -ur/-үr variantlari (qach+ar,ket+әr, bar+ur, bil+үr), undosh bilan tugagan ikki va undan ortiq bo‘g‘inli fe’llarga –yp/-үp variantlari qo‘shiladi (qaytar+ur,eshit+үr, urush+ur, keltүr+үr,qaytarыl+ur, kөrsәtil+үr kabi). Ba’zi manbalarda undosh bilan tugagan ayrim fe’llarga –ыp/-up formasida qo‘shilishi ham uchraydi.