Mavzu Fanning maqsadi va vazifalari

1-rasm. Shimning asosiy bo’laklari va konstruktiv chiziqlari

2-rasm. Tekislikda joylashtirilgan namunaviy konstruktsiyali
shimning tashqi ko’rinishi.

Klassik shimlarga qo’yiladigan asosiy talablardan biri uning tekislikka silliq joylashishidir. (2-rasm). Shimning ikkita yarim bo’laklarini yon va odim choklarini ustma-ust tushadigan qilib tekislikka joylashtirilganda shim sirtida turli yo’nalishdagi ortiqcha taxlamalar, burishik bo’lmasligi, silliq, tekis shakl hosil qilishi kerak. Faqat shundagina shim qomatda chiroyli va yaxshi o’rnashadi. Shimning sifati texnologik ishlov berish jarayonining to’g’ri bajarilishiga ham bog’liq. (T.85, 90-modullar).

Shim asos konstruktsiyasi chizmasini qurish uchun avval muayyan qomat razmer o’lchovlari va konstruktiv qo’shimchalari tanlanadi. Shim asos konstruktsiyasining chizmasi namunaviy qomat uchun quriladi.
1-jadvalda me’yoriy hujjatlarda (OST 17-325-86 «Izdeliya shveyno’e, trikotajno’e, mexovo’e. Razmerno’e priznaki dlya proektirovaniya odejdo’. Tipovo’e figuro’ mujchin»).berilgan namunaviy qomatlar uchun tavsiya etilgan razmer o’lchovlarining qiymatlari keltirilgan.
Garchi aniq (muayyan) qomat o’lchovlari namunaviydan farq qilsa ham o’quvchilar belgilangan tartibda razmer o’lchovlarini o’lchaydilar va 1-jadvalga ko’ra rasmiylashtiradilar. Razmer o’lchovlarini qomatdan o’lchash usuli bilan o’quvchilar T.20-modulda batafsil tanishib chiqqan edilar.

1-jadval.

170-100-88 razmerdagi erkaklar namunaviy
qomatining razmer o’lchovlari

O’lchov belgisi	O’lchov belgisining nomlanishi	O’lchov qiymati, sm.
Sbel	Bel aylanasi	44,0
Sbo’ksa	Bo’ksa aylanasi	50,6
Dbel.tiz	Beldan tizzagacha bo’lgan masofa	58,1
Dshim	Shim uzunligi	98,0

Klassik uslubdagi erkaklar shimi konstruktsiyasini qurish uchun tavsiya etilgan qo’shimchalar: P_bel = 1,0 sm, P_bo’ksa = 2,0 sm.

Bu yerda: P_bel–bel aylanasiga; qo’shimcha, P_bo’ksa – bo’ksa aylanasiga qo’shimcha.
Erkaklar shimi konstruktsiyasini qurish tartibi SOTShP usuli bo’yicha bayon etilgan (2-jadval).
2-jadval

Erkaklar shimining chizmasini qurish uchun hisoblar

Konstruktiv bo’lak	Siljitish yo’nalishi	Hisob formulasi, hisob		Bo’lak qiymati, sm.