Mavzu: falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli

Jamiyat tarixiy taraqqiyotini o’rganishning yo’nolishlari.(oqimlari)

• Teologik (ilohiy) - o’tmishni olloh irodasi orqali tushunish
• Metafizik (chegarasiz)-yangi tarixni o’rganishning cheklanmagan tushunchalar tizimi.
• Idealistik (ruhiy ta’limot)-insonning ma’naviy,ruhiy va ahloqiy tu- shunchalar orqali tarixga munosabatini bildiradi.
• Naturalistik (tabiiy) –insonning hayoti va tarixini tabiiy o’rganish yoki inson hissiyoti tatuyg’usi orqali olamni ahglash.
• Materalistik- tarixni yo’naltiruvchi kuch sifatida tarix haqiqatini mazmun mohiyatini-moddiy ehtiyoj iqtisodiy zarurat orqali tushuntirishga harakat qilinadi.yakkashaxslar misolida.

Ijtimoiy falsafa –insoniyat taraqqiyotini qamrab olgan bilimlar majmui.

• Har bir fanning o’z obekti hamda predmeti bor.Shunga tayangan holda ijtimoiy falsafa- ijtimoiy taraqqiyot to’g’risidagi, ijtimoiy jarayonlar to’g’risidagi,ijtimoiy ishlab chiqarishning asosi bo’lgan iqtisodiy munosabatlar,bilish va tafakkur rivojlanishining asosiy qonunlari,ijtimoiy sotsiologik tadqiqotlar va ularga asoslangan ilmiy bashoratlar to’g’risidagi fandir.

IJTIMOIY FALSAFANING GUMANITAR FANLAR TIZIMIDA TUTGAN O’RNI

• Ijtimoiy falsafa barcha alOHIDA FANLARNI BIR BUTUNLIKDA O’ZARO ALOQADORLIKDA O’RGANADI.
• Ijtimoiy falsafani boshqa fanlardan alohida o’rganish mumkin emas.Chunki bu fan tarix,falsaf siyosatshunoslik,sotsiologiya,logika,ontologiya,gnesologiya,psixologiya,biologiya va boshqa fanlar bilan nihoyatda bog’lanib ketgan.
• Ijtimoiy falsafa-sotsiologiya singari jamiyatdagi muammolarni bir xilda ochadi bu muammolar echimini tadqiqotlar yo’li orqali amalga oshiradi.

Ijtimoiy falsafa fanining funksiyalari.

• Dunyoqarashlik funksiyasi-dunyo qanday bo’lsa uni shundayligicha hech bir yot qo’shimcha va uydirmasiz,hech bir mubolag’asiz tushuntiradi.
• Metodolgik funksiyasi- ijtimoiy falsafa aniq tabiiy fanlarni yo’naltiradi.
• Insonparvarlik funksiyasi- shaxslarning ijtimoiy,sinfiy dunyoqarashini shakillantiradi,shaxslarning jamiyat oldidagi ijtimoiy javobgarlik hissini uyg’otadi (yadro,ekolliok v.b xavflarni oldini olish).
• Uvummadaniy funksiyasi-bugungi kunda ijtimoiy falsafa insoniyat ma’naviy madaniyatining muhim elementi bo’lib hisoblanadi.
• G’oyaviy-siyosiy,tarbiyaviy va ma’rifatparvarlik funksiyasi- mustaqillik g’oyalari insonlar ongiga singdirish