|
Axborot manbalari
37. www.ziyonet.uz
38. www.philosophy.ru.
TARQATMA MATERIALLAR
Фалсафанинг
асосий
функциялари
Дунёқарашни
шакллантириш функцияси
Интегратив
функцияси
Методологик
функцияси
Гносеологик
функцияси
Ахлоқий
функцияси
Аксиологик
функцияси
Маданий
функцияси
Тарбиявий функцияси
Дунёқарашни
шакллантириш
функцияси
Диннинг асосий
функциялари
Тартибга
солувчи
функцияси
Компенсаторлик
функцияси
Коммуникатив
функцияси
Фалсафанинг
муҳим таркибий
қисмлари
Фан методологияси
Аксиология
Онтология
Этика
Эстетика
Ижтимоий
фалсафа
Фалсафий
антропология
Гносеология
Фалсафанинг
асосий
масалалари
онг,
тафакк
ур
р
руҳ
матер
ия
идеал
лик
борл
иқ
Форобийнинг инсон
билимларни
ўзлаштириши
ҳақидаги қарашлари
Сезиш
Идрок
этиш
Хотира
Тасаввур
қилиш
Мантиқий
мулоҳаза
Тафаккур
Френсис Бэкон
фалсафадаги
эмпирик
(тажриба)
йўналишининг
асосчиси
Янги давр инглиз фалсафаси намоёндалари
Томас Гоббс
давлат муаммоларига
катта эътибор
қаратади,
“Левиофан”
китобининг
муаллифи, “ижтимоий
шартнома”ғоясини
илгари сурган
Жон Локк
давлат
муаммоларини
ўрганган,
Т.Гоббс
анъаналарини
давом эттирган
Сўфизмда Аллоҳни
билиш
Ваҳий
Илҳом
Постструктурализм
ривожининг асосий
танденциялари
Структуравийлик
муаммоси
Белгилилик
муаммоси
Коммуникативлик
муаммоси
Субъектнинг яхлитлиги
муаммоси
Онтология – борлиқ фалсафаси
Борлиқ ва йўқлик
Мавжудлик ва
номавжудлик
Тирик табиат
борлиғининг 2 даражаси
Жисмлар борлиғи
Инсон онги
борлиғи
1. Барча предметлар
2. Ҳайвонлар
3. Ўсимликлар
1. Муайян одамлар борлиғи
2. Ижтимоий борлиқ
3. Идеал (маънавий, ғоявий) борлиқ
Материянинг
таркибий даражалари
Мегадунё
Микродунё
Макродунё
Каузаллик
Яхлитлик
Ягоналик
Субстанцияни
нг асосий
хусусиятлари
Ўз-ўзини белгилаш
Универсаллик
Макон ва вақт
фалсафа тарихида
Субстанционал
йўналиш
Реляцион
йўналиш
Материянинг ҳаракат
шаклларини таснифлаш
тамойиллари
Моддий тизимларнинг ҳар
бир турида бош, олий, 2-
даражали ва қуйи шакллар
фарқланиши лозим
Мураккаблик
даражасига кўра
фарқ қилади
Материя ҳаракатининг ҳар
бир шакли муайян моддий
ташувчи билан боғлиқ
бўлиши лозим
Материя ҳаракат
шаклларининг таснифи
фанлар таснифининг
негизидир
Тегишли шарт-
шароитда улар бир-
бирига айланади
Материянинг ҳаракат
шакллари сифат
жиҳатидан турлича ва
ўзаро боғланмайди
Инсон_борлиғининг_ўзига_хос_хусусиятлари'>Инсон борлиғининг
ўзига хос хусусиятлари
Инсон борлиғида
онг табиати
Индивидуаллик
борлиғи
Ижтимоий онг
борлиғи
Индивидуал онг
борлиғи
Инсон
Онг
нафақат
инсоннинг
меҳнат фаолияти,
балки одамлар ўзаро
алоқаси
ва мулоқотининг
универсал
воситаси – тил билан
ҳам узвий боғлиқдир.
Тил
Инсоннинг
фикрлаш
фаолияти
амалга
ошувчи муҳим
шакл
ҳисобланади
Индивидуал онг
борлиғи
Зиддиятларнинг таснифи
Вужудга келиш
хусусиятига кўра
Зарурий
Тасодифий
Намоён бўлиш
шаклига кўра
Ички
Ташқи
Ривожланишдаги
ролига кўра
Асосий
Иккинчи
даражали
Жамиятдаги
типига кўра
Антагонистик
Ноантагонистик
Фалсафа тарихида категорияларга
ёндашувларнинг хилма-хиллиги
Шарқ анъанасида ҳам, қадимги Юнонистонда ҳам
диалектика категорияларининг жуфтли хусусияти ва уларнинг
зиддиятли муносабатларини ҳал қилишга эҳтиёж англанади.
Диалектика категорияларига хос бўлган қарама-қаршиликлар
бирлигини тушунтиришга уринишлар жараёнида фикрлаш ва
борлиқнинг қарама-қаршиликларини бирлаштирувчи ягона
асосни топиш йўлида изланишлар олиб борилган. Мазкур
ёндашув натижасида диалектика категориялари умумий
ва фундаментал хусусият касб этиб борган.
Билим
шакллари
Ижтимоий
билим
Ўйин воситасидаги
билим
Диний
билим
Фалсафий
билим
Мифологик
билим
Илмий
билим
Кундалик
билим
Бадиий билим
Шахсий
билим
апперцепция
борлиқни ақл
билан англаш, билиш,
уларни
ғояларда ифодалаш
перцепция
(лот.«perception» -
идрок этиш) ўзини
қуршаган дунёдаги
нарсалар ва ҳодисаларни
сезгилар орқали идрок этиш
Ҳиссий билиш воситалари
Тасаввурлар
– бу бир пайтлар
инсоннинг сезги аъзоларига таъсир
кўрсатган ва кейинчалик мияда
сақланиб қолган алоқалар .
Хаёл
-онгда мавжуд
образларни қайта
ишланиши
Хотира
ўтмиш ва ҳозирги
замонни бирлашиши,
уларнинг бир-бирига ўтиши
Билимнинг
информативлик
мазмуни
Ёритилаётган
масалаларнинг
муаммолиги
Билимнинг
вариантлилиги
Билимнинг ўзига
хослиги
Ахборотнинг
фаолият
жараёнида мақсад
ва вазифаларга
мувофиқлиги
Ахборотнинг
янгилиги
Билимнинг
номуайян даражаси
Билимнинг
тушунтирувчи,
башорат қилувчи
ва уюштирувчи
кучи
Тушунишнинг уч тури
Диалогда тил
воситасида алоқа
қилиш жараёнида
юзага келадиган
тушуниш
Матнларни, бадиий
адабиёт ва санъат
асарларини,
тушуниш.
Бир тилдан бошқа
тилга таржима
қилиш билан
боғлиқ тушуниш
Билишнинг эмпирик ва назарий
даражаларини фарқлаш мезонлари
Эмпирик тадқиқот
замирида
тадқиқотчининг ўрганилаётган
объект билан амалда бевосита
алоқа қилиши ётади.
Назарий билиш
да бошқа
тадқиқот воситалари
қўлланилади.
П.Рикер фалсафий
герменевтика ҳақида
Тушуниш – бир онг
томонидан узатиладиган,
иккинчи онг эса уни ташқи
ифодалар орқали қабул
қилиб оладиган белгилар
маъносини тушуниб
етиш жараёни
Айни бир матн бир нечта
маънога эга ва бу
маънолар бир-бирига
қўшилиб, қатлам ҳосил
қилади
Талқинларнинг
хилма-хиллиги
герменевтикани
нг моҳиятини
ташкил этади
Герменевтика –
изчил талқин
қилиш жараёни
ТАРИХ ФАЛСАФАСИНИНГ УЧ МУҲИМ
ЙЎНАЛИШИ
прогрессив
регрессив
циклли
Ҳозирги замон тарих фалсафасида тарихий
жараён
мантиғи ва йўналишини тушунтиришга
нисбатан
икки асосий ёндашув
ФОРМАЦИОН
ЁНДАШУВ
ЦИВИЗАЦИОН
ЁНДАШУВ
Фалсафа
тарихида
инсон
Маънавий ва эркин
мавжудот
Ҳаётнинг боши берк
кўчаси
Сиёсий
ҳайвон
Ҳаётнинг
сохта қадами
Меҳнат
қуролларини
ясовчи ҳайвон
Ақлли
мавжудот
Табиат
гултожи
Ўзликни англаш
қобилиятига эга
мавжудот
Фаолиятнинг
умумий тузилиши
Мотивлар
Мақсадлар
Воситалар
Эҳтиёжлар
Фаолият
тушунчасини
нг мазмуни
Фалсафада фаолият ин-
сонга хос бўлган ва ташқи
дунёни оқилона ўзгарти-
ришга қаратилган фаоллик-
нинг алоҳида шакли сифа-
тида тавсифланади.
Фаолият муайян фаолият
тури билан шуғулланиш
қобилияти унинг
амалдаги моддий
ифодасига ўзаро
ўтишини назарда тутади.
Башоратнинг турлари
илмий башорат
астрологик башорат
Мифологик башорат
Кундалик башорат
Интуитив башорат
Илмий башоратнинг
мантиқий тузилиши
Прогнозларнинг
ҳаққонийлиги,
ишончлилигини
асослаш ва
уларни имконият
даражасида
амалиёт
синовидан
ўтказиш йўли
билан тасдиқлаш
Гипотезани
илгари суриш
Прогноз қилиш
(башоратнинг
умумий
муаммоси
доирасида айрим
вазифаларни
ечиш учун
прогнозларни
илгари суриш)
Башорат
муаммосини
аниқлаш
Илгари сурилган
прогнозлар
асосида
прогностик
фаолият
режасини тузиш;
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
«TASDIQLANDI»
O`quv ishlari bo`yicha prorektor
_________ dots. S.U.Xodjaniyazov
« ___» ____________ 2020 yil
«FALSAFA» FANINING
ISHCHI O‘QUV DASTURI
Billim sohasi;
300000 –
Ishlab chiqarish texnika sohasi
Ta’lim sohasi:
320000 –
Ishlab chiqarish texnologiyalari
Ta’lim yo’nalishi:
5320900–
Yengil sanoat
buyumlari
konstruksiyasini ishlash va texnologiyasi
(ishlab chiqarish turlari bo’yicha)
Umumiy o‘quv soati – 75 soat
Shu jumladan:
Ma’ruza – 30 soat (1 semestr – 30 soat)
Seminar – 45 soat (1 semestr – 45 soat)
Mustaqil ta’lim soati – 105 soat (1 semestr – 105 soat)
URGANCH - 2020 yil
Fan dasturi Oliy va o‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi yo‘nalishlari bo‘yicha o‘quv-
uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengashning 2020 yil 29
avgustdagi 4-sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan. O‘zbekiston Respublikasi Oliy
va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 29 avgustdagi 452-sonli buyrug‘i bilan
ma’qullangan fan dasturlarini tayanch oliy ta’lim muassasasi tomonidan tasdiqlashga
rozilik berilgan.
Tuzuvchi:
Samanova Sh.B.
– UrDU, “O‘zbekistonda demokratik jamiyat
qurish nazariyasi” kafedrasi katta o‘qituvchisi,
falsafa doktori (PhD).
Taqrizchilar:
Annayeva N.
– UrDU, “O‘zbekistonda demokratik jamiyat
qurish nazariyasi” kafedrasi katta o‘qituvchisi,
falsafa doktori (PhD).
Qabulov Q.
– UrDU, “O‘zbekistonda demokratik jamiyat
qurish nazariyasi” kafedrasi katta o‘qituvchisi,
falsafa doktori (PhD).
“O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish
nazariyasi” kafedrasi mudiri: 2020 yil “____” avgust _____f.f.d. prof. Xajiyeva M.S.
(imzo)
UrDU Tarix fakulteti dekani: 2020 yil “____”avgust ________ t.f.n. Shixov O.
(imzo)
Do'stlaringiz bilan baham: | 
