Mavzu: erkaklar kurutkasi uchun andozani gazlamaga joylashtirish bichish va tikish

1-jadval
Kiyim uzellariga ishlov berish texnologik xaritasi

Texnologiya asosida faoliyat turlari		Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar			CHizma	Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi
I. Yengga ishlov berish
1.1. Yengni o’rta qirqimini biriktirib tikish		UM				Eng qirqimlarining o’ngiga ichkariga qaratib qo’yiladi va kertimlari bir-biriga to’g’rilanib, ziylari tekislanib 1 sm chok kengligida biriktirib tikiladi.
1.2. Yeng chokini dazmollash		Dazmol				Tikilgan choklarni bir tomonga qaratib, engning teskari tomonidan namlangan mato orqali yeng o’rtasidan yelka tomonga va o’rtasidan uchiga qarab dazmollanadi.
1.3. Eng astarining o’rta qirqimini tikish		M				Eng astari qirqimlarini o’ngini ichkariga qaratib, qo’yiladi, ziylari tekislanib 1 sm chok kengligikda biriktirib tikiladi.
1.4. Yeng astari chokini dazmollash		Dazmol				Tikilgan choklarni bir tomonga qaratib, engning teskari tomonidan namlangan mato orqali dazmollanadi.
1.5. Yeng o’rta qirqimidan bezak baxyaqator yuritish.		UM				Ustki qirqimning ustidan 0.1-0.2 sm kenglikda bezak baxyaqator yuritiladi.
1.6. Yengningyon qirqimini biriktirib tikish		UM				Eng qirqimlarining o’ngini ichkariga qaratib qo’yiladi va qirqimlari to’g’rilanib, ziyidan 1.0 sm kenglikda biriktirib tikiladi. Biriktirib tikish vaqtida 10-15 sm joy tikilmay qoldiriladi. O’ngiga ag’darish va to’g’rilash uchun.
1.7. Yengningyon chokini dazmollash		Dazmol				Tikilgan chokni orasini yorib teskari tomonidan namlangan mato yordamida dazmollanadi.
1.8. Yeng uchiga manjetni ulash		UM				Avra uchining o’ng tomoniga manjetning o’ng tomon ziylari to’g’rilanib to’g’nog’ich to’g’nab olinadi. Manjet ustiga astarlikni o’ngini qo’yib astar o’rtasi va yon choklarini avra choklariga to’g’rilab to’g’nog’ich to’g’naladi. Avra, astar, manjet ziylari to’g’rilanib, tekislanib ziylaridan 1.0 sm kenglikda manjetni cho’zgan holatda tikiladi.
II.Kapyushongaishlov berish
2.1. Kapyushon vitochkalarini tikish.		UM				Kapyushon vitochkalarini bo’r bilan belgilab, uchi bilan o’rtadan o’ngi ichkariga qayiriladi. Yuqoridan uchiga qaratib burchak qilib kelib uchi yo’qotib tikiladi.
2.2. Kapyushon vitochkalarini dazmollash		Dazmol				Kapyushon vitochkalari tarafga qaratilib nam yordamida dazmollanadi.
2.3. Kapyushon o’rta qirqimini tikish		UM				Kapyushon bo’laklarining o’ngini o’ngiga qo’yib ziylarini tekislab 1 sm chok haqqida biriktirib tikiladi.
III. Kapyushon astariga ishlov berish
3.1. Kapyushon astari vitochkalarini tikish		UM				Kapyushon vitochkalarini bo’r bilan belgilab, biriktirma chokda tikiladi.
3.2. Kapyushon astari vitochkasini dazmollash		Dazmol				Vitochkalarni qaratib nam dazmollanadi. o’rta tarafga mato yordamida
3.3. Kapyushon astari o’rta qirqimini tikish		UM				Kapyushon bo’laklarini o’ngini o’ngiga qo’yib 1 sm chok haqqida biriktirib tikiladi.
3.4. Kapyushon astarini obtachka bilan biriktirib tikish		UM				Astar kapyushon tashqi qirqimiga obtachkani o’ngini o’ngiga qo’yib, ziylarini tekislab, 0.5-0.7 sm kenglikda biriktirib tikiladi. (2-chok). Tikilgan chokni astar tomon yotqizib astar ziyidan 0.1 sm kenglikda bostirib tikiladi. (3-chok)
3.5. Kapyushon tashqi qirqimini tikish		UM				Kapyushon bilan astar kapyushonni o’ngini o’ngiga qo’yib tashqi qirqimlarini tekislab, to’g’rilab qo’yib, ziylaridan 0.5-0.7 sm kenglikda ag’darma chokda tikiladi.
3.6. Kapyushon tashqi qirqimini dazmollash		Dazmol				Tikilgan chok burchaklarining ortiqchalari kesilib kapyushon o’ngiga ag’dariladi. Burchaklari dukcha yordamida to’g’rilanadi. Burchaklari dukcha yordamida to’g’rilanadi, ziylari tekislanib nam mato yordamida dazmollanadi.
3.7. Kapyushonga bezak baxyaqator yuritish		UM				Kapyushon tashqi qirqimining ustidan modelga muvofiq 1 sm chok kenglikda bezak baxyaqator yuritiladi.
3.8. Kapyushonni astarga mahkamlash		UM				Kapyushon astari asosiy gazlamaga orqa miya qismida 10 sm chokda mahkamlanadi.
3.9. Kapyushon oraliq qirqimini tikish		Qo’lda				Kapyushonni ag’darib o’ngidan qoldirilgan oraliqni yashirin chok bilan tikiladi.
3.10. Kapyushonga izmani puxtalash		Qo’lda				Kapyushon burchagidan 45 chetidan petlya o’rnini belgilab tikiladi.
I. «Molniya» tasmali qirqma cho’ntak
1.1. Kurtka old bo’lagining o’ng tomnida «molniya» tasmali qirqma cho’ntak yonini belgilash		Andoza, bo’r				Kurtka oldbo’laginingo’ng tomnida andoza yordamida «molniya» tasmali qirqma cho’ntak o’rni belgilanadi.
1.2. CHo’ntak o’rniga mag’izni tikish.		UM				CHo’ntak belgilangan o’rniga ikkita mag’izni ikki buklab old bo’lakka o’ngini o’ngiga qilib qo’yiladi va ko’klanadi. So’ngra universal mashinadatikiladi. Mag’iz kenligi modelga muvofiq. CHok kengligi 0.5-0.7 sm
1.3. CHo’ntak o’rnini kesish		Qaychi				Old bo’lakning teskari tomonidan ikkita baxyaqator o’rtasidan burchak hosil qilib kesiladi.
1.4. «Molniya» tasmani tikish		UM				«Molniya» tasmani tikilgan mag’iz choklariga tasmani ochilish tomonini qo’yib, surilib ketmasligi uchun ko’klanadi. So’ngra universal mashinada tikiladi. (bu tikish jarayonini mag’iz bilan birgalikda bajarilsa ham bo’ladi) Bu holda bitta chok bilan mag’iz ham «molniya» tasma ham tikiladi
1.5. CHo’ntak astariga ko’rinmani tikish		UM				CHo’ntak astarining bir tomoniga ko’rinmani o’ngiga o’ngini qo’yib bostirib tikiladi. CHok kengligi 0.5-0.7 sm.
1.6. CHo’ntak astarini mag’izga birlashtirib tikish	UM						CHo’ntak astari mag’izning chokdan tashqari uzun tomoniga birlashtirib tikiladi va yon tomonlari burchak bilan tikilib mustahkamlanadi.
1.7. CHo’ntakni dazmollash	Dazmol						Tayyor cho’ntakni tekisligini tekshirib, teskari tomondan nam mato yordamida dazmollanadi.
II. Qopqoqli qoplama cho’ntakni old bo’lakka tikish
2.1. Old bo’lakka qoplama cho’ntak o’rnini belgilash	UM						Andoza yordamida kurtkaning old chap tomonida qopqoqli qoplama cho’ntak o’rni belgilanadi.
2.2. Qoplama cho’ntakni bostirib tikish	UM						Kurtka old bo’lagida yeng chap tomonida belgilangan cho’ntak o’rniga tayyorlab olingan cho’ntak bostirib tikiladi. CHo’ntak yuqori qismi puxtalanadi. CHok kengligi modelga muvofiq 0.1-0.2 sm
2.3. Qopqoqni bostirib tikish	UM						Qopqoqni qoplama cho’ntak yuqori qismiga qopqoq ustiga tushib turadigan holatda bostirib tikiladi.
2.4. CHo’ntakni dazmollash	Dazmol						Tayyor bostirib tikilgan qopqoqli qoplama cho’ntak teskari tomondan nam mato yordamida dazmollanadi.

Erkaklar kurtkasining shakli va bichimi

«molniya» taqilmali, tugmali bo’lishi mumkin. Kurtkalar turli xil cho’ntaklar bilan bezatiladi. Bu modelda qopqoqli qoplama cho’ntak va «molniya» tasmali qirqma cho’ntak ishlatilgan. Kurtka old bo’lagining o’ng tomonida andoza yordamida cho’ntak o’rni belgilanadi. Belgilangan cho’ntak o’rniga mag’iz ko’klanadi. So’ngra cho’ntak kengligi bo’yicha mashinada biriktirib tikiladi. Cho’ntak o’rni texnik shart bo’yicha o’rtadan boshlab burchak hosil qilib kesiladi. Ko’klangan iplar olib tashlanadi. Mag’iz ustidan «molniya» tasma qo’yib tikiladi. Cho’ntak astariga ko’rinmani biriktirib tikiladi. Cho’ntak yuqori mag’iz uchlariga cho’ntak astarining ko’rinmali tomonini, pastki mag’izga astarning ikkinchi tomonini biriktirib tikiladi. Burchaklarini cho’ntak astari bilan qo’yib birgalikda mustahkamlanadi va cho’ntak astari tomonlari biriktirib tikiladi va teskari tomondan nam mato orqali dazmollanadi. Old bo’lakning chap tomonida qoplama cho’ntak o’rni andoza yordamida belgilanadi. Belgilangan cho’ntak o’rniga qo’yib ko’klanadi.

Modelga muvofiq tarzda bostirib tikiladi. Cho’ntak yuqori qismida ikki qayta yuritilib puxtalanadi. Ko’klangan iplar olib tashlanadi. Qoplama cho’ntak yuqorisiga qopqoq tushib turadigan holatda qopqoq bostirib tikiladi. So’ngra nam mato orqali qopqoqli qoplama cho’ntak dazmol orqali dazmollanadi.
Erkaklar kurtkasiga turli xilda «molniya» tasmali, tugmali, knopkali, shnurli taqilmalar tikiladi. Taqilma ikki bortli, bir bortli, turli xil bezak knopkali bo’lishi mumkin.
«Molniya» tasmali taqilmani tikishda old bo’lakning o’ng tomoniga bort ziyiga molniya taqilmani qulfli tomonini qaratib qo’yiladi va surilib ketmasligi uchun ko’klanadi, so’ng maxsus tepki yordamida tikiladi. Molniya tasma bilan bir vaqtda adip ham qo’yib tikiladi. Molniya tasma old bo’lak borti va adip orasida tikiladi.

Kurtka tugunlariga texnologik ishlov berish sxemalari

Mashinada tikilgandan so’ng ko’klangan iplar olib tashlanadi. Adip o’ngiga ag’darilib molniya tasma to’g’rilanadi va dazmollanadi. Erkaklar kurtkasi astarli, astarsiz bo’ladi. Masalan, quyida kurtka astariga ishlov berish bo’yicha ma’lumot keltirilgan kurtka astari uchun quyidagi bo’laklar kerak: old va ort bo’lak astari, yeng astari. Astar andoza yerda kerakli qo’shimchalar qo’yilgan holda bichilgan bo’lishi kerak. Yeng astari ikki bo’lakdan iborat. Old va ort yeng bo’lagini o’ngini o’ngiga qo’yib ziylarini birlashtirib to’g’rilab tikiladi. Old va ort bo’lak reglan yeng o’miziga yengni o’ngini o’ngiga qo’yib, ziylarini to’g’rilab 1.0 sm kenglikda tikiladi.

Eng, reglan choklari dazmollanadi. Yeng pastki qirqimi, astar yon qirqimlari bir biri bilan to’g’nalib biriktirib mashinada tikiladi. CHoklar bir tomonga yotqizib dazmollanadi. Tikilgan astar andoza yordamida tekshirilib tekislanib avra bilan birlashtirib tikishga tayyorlanadi.
Ilgak teskarisini ichiga qaratib uzunasiga ikki bukib, qirqimlari tekislanadi, so’ngra qirqimlarini ichkariga bukib, ustki bukilgan ziydan 0.1 sm oraliqda tikiladi.
Ort bo’lak astari yoqa o’miziga ilgakni ikki buklab, o’rta chokidan teng oraliqda qo’yib, to’g’nog’ich to’g’nab olinadi va universal mashinada puxtalanadi. So’ngra to’g’nog’ichlar olib tashlanadi. Kurtkalar molniya tasmani tikish va astarni tayyorlash bo’yicha texnologik xarita quyida ko’rsatilgan.

Avraning va astarning yelka choklari biriktirib tikilishdan oldin astar avraga solishtirib tekshiriladi. Buning uchun kurtka avrasi, uning teskarisini yuqoriga qaratib, stol ustiga yoziladi. Avra ustiga astar, uning teskarsini pastga qaratib qo’yiladi. Avra bilan astarning yon va yelka choklari bir-biriga to’g’rilanadi. Astarning ko’krakdagi bo’rtma joylarini salqi qilib turib, astarning bo’yi va eni tekshirib ko’riladi va tekislanadi. Avra bilan astarning bort qirqimlarida belgi chiziqlar bo’rlanadi. Astarning etagini avra etagining bukish chizig’iga to’g’rilab, 1.0- 1.5 sm kirib turadigan qilib qirqiladi. Yoqa yoqa o’miziga kertimlarini kertimlariga to’g’rilab to’g’nog’ich to’g’naladi, kiyim tomondan salqiroq qilib ko’klanadi. (Salqiroq qilib ko’klashning sababi qiya bichilgan qirqim cho’zilib ketmasligi uchun). So’ngra astarni avraga o’ngini o’ngiga qo’yib qirqimlarini to’g’rilab, tekislab bo’rtma joylarida salqi qilib ko’klanadi. So’ngra to’g’nog’ichlar olib tashlanib universal mashinada 0.7-1.0 sm kenglikda biriktirib tikiladi, ko’klangan iplar olib tashlanadi.
Astarning etagi avra etagi ziyiga moslanib, 1 sm chok haqqi bilan biriktirib tikiladi. Burchaklar kesilib kurtka astar o’rta chokidan qoldirilgan joydan o’ngiga ag’dariladi.
Yoqa o’mizlari etak, burchaklari to’g’rilanadi.
Avra yeng choklari, yon choklarining astar choklari bilan biriktirib mustahkamlanadi. Astar o’rta chokida qoldirilgan joyni biriktirib tikishda chokning boshi va oxiri mustahkamlanadi. Tayyor kurtka har xil iplardan, bo’rlardan tozalanadi, kapyushonni taqish uchun tugma ostki yoqaga puxtalanadi.
Tayyor kurtkani dazmollashda maxsus qolip va dazmol matodan foydalaniladi. Kurtkateskari tomondan maxsus qolipga kiydirilib yenglar dazmollanadi. Kurtka etagi dazmollanayotganda astarni avra bukish haqqi ustiga tushibroq turadigan qilib to’g’rilab, bukib dazmollanadi.
2-jadval