Mavzu: Eritma tarkibidagi kadmiy (II) miqdorini spektrometrik aniqlash. Kurs ishi

Molekulyar spektroskopiya
Spektrofotometrik sifat analizi. Ultrabinafsha spektr ikki-uch,
ayrim hollarda, besh va undan ortiq yutilish y o ‘laklariga ega.
Bunda tekshiriladigan moddani identifikatsiya qilish uchun (sifat
analizi) turli erituvchilarda uning spektri tushiriladi va spektrlar
aniq tarkibli moddalar spektrlari bilan taqqoslanadi. Tekshiriladigan
va taqqoslanadigan spektrlar mos kelsa, tarkiblarning bir xilligi
haqida xulosa qilinadi. Noma’lum tarkibli eritmalarni identifikatsiya
qilish uchun turli spektral atlaslardan foydalaniladi. Ко ‘rinadigan
spektr sohasidagi sifat analizi ham ultrabinafsha sohadagiga ko‘p
jih atd an o ‘xshaydi. Infraqizil spektrlarm ng hosil b o ‘lishi
molekuladagi atomlarning tebranishi bilan bog‘liq. Molekuladagi
atomlarning tebranishi valent bog'lanishlar bo‘ylab amalga oshsa,
bunday tebranishlar valent tebranishlar deyiladi. Ular simmetrik
(bir yo‘nalishdagi) va asimmetrik (qarama-qarshi yo‘nalishdagi)
tebranishlarga b o ‘linadi. B og‘lanishlar orasidagi burchakning
o ‘zgarishi bilan bog‘liq tebranishlar deformatsion tebranishlar
deb ataladi. Bunday bo'linish ko‘p jihatdan shartli bo‘lib, bir tur
tebranish vaqtida, albatta, ikkinchisi ham nam oyon b o 'lad i.
Deformatsion tebranishlar energiyasi kichik bo‘lib, ularga xos
spektrlar to ‘lqin uzunligining kattaroq qiym atlari sohasida
joylashadi. M olekuladagi barcha atomlar tegishli yo'laklar hosil
qilib, ular modda tarkibidagi barcha atomlarni aks ettiradi. Biroq,
bu tebranishlar orasida m olekulaning ayrim qism larini aks
ettiradigan y o ‘laklar hosil b o ‘lishini ham k o ‘ram iz. Bunday
tebranishlarga mos keladigan yutilish y o ‘laklari xarakteristik
kadmiy(Cd) - bu 48-sonli atomik va kumush rangdagi o'tish yoki o'tishdan keyingi metall. U yumshoq va egiluvchan, erish va qaynash temperaturasi nisbatan past. Kadmiy kamdan-kam uchraydigan element bo'lib, uning tarkibida faqat er qobig'ining 0,2 g / tonna konsentratsiyasi mavjud.
Greenockite (CdS) - kuchli sariq rangga ega bo'lgan yagona muhim kadmiy rudasi. Kadmiy sfalerit (ZnS) tarkibida rux bilan birikkan bo'lib, u tarkibida Cd kationi sifatida 0,1 dan 03% gacha kadmiy mavjud.2+.
Kadmiy
Sfaleritni olish, eritish va tozalash uchun kadmiyum ikkilamchi shaklda olinadi, bu uning ishlab chiqarishning asosiy manbai hisoblanadi.
Ushbu metall 1817 yilda mustaqil ravishda Fridrix Stromayer va Karl Xerman tomonidan kashf etilgan. Stromayer yangi elementni kadmiy nomi bilan suvga cho'mdirdi, lotincha "cadmia" so'zidan kelib chiqqan, kalamin (sink karbonat) degan atama ma'lum bo'lgan.
Kadmiy - bu katta foyda keltiradigan va temir, po'lat va rangli metallarning antikorozif moddasi kabi ko'plab dasturlarning elementidir; pigment sifatida ishlatish; PVXni barqarorlashtirish; payvandlashda ishlatiladigan qotishmalardagi element; qayta zaryadlanuvchi nikel-kadmiyum batareyalari va boshqalar.
Biroq, bu o'pka, buyrak va suyaklarga jiddiy zarar etkazadigan juda toksik element bo'lib, hatto kanserogen ta'sirga ega ekanligi haqida xabar berilgan, shuning uchun uni ishlatish cheklangan. Ammo shunga qaramay, ba'zi ilovalarda ehtiyotkorlik bilan foydalanishda davom etdi.Kadmiy 1817 yilda nemis kimyogari Fridrix Stromayer tomonidan sink karbonat (kalamin) namunasida topilgan. O'sha yili K. S. L. Hermann va J. C. H. Roloff mustaqil ravishda sink sulfid bilan tajribada bir xil kashfiyotni amalga oshirdilar.Ta'kidlanishicha, Stromayer o'zining kashfiyotini Germaniyaning Xildesxaym shahridagi dorixonalarni tekshirish bo'yicha hukumat talabini bajarayotganda amalga oshirgan. Sink oksidi, hozirgi kabi, ba'zi teri kasalliklarini davolash uchun ishlatilgan.
Ko'rinib turibdiki, dorixonalar rux oksidini jo'natmadilar, aksincha sink karbonatini sotdilar: sink oksidi ishlab chiqarish uchun xomashyo. Sink oksidi ishlab chiqaruvchilari rux karbonatining qizdirilishi sariq rangli "rux oksidi" hosil bo'lishini ta'kidladilar.