Mavzu: “Eng ulug’ maqsad.” Maqsadlar: Ta’limiy

TAQQOSLASh

Oilalarga xos hususiyatlar
Ibratli oilaga xos xislat	Nosog’lom oilaga xos illat
Totuvlik	Janjalkashlik
Hamjihatlik	Ayirmachilik
Insoniylik	G’ayriinsoniylik
Odob-ahloq	Ahloqsizlik
O’zaro-hurmat	Hurmatsizlik
Muhabbat	Nafrat
Hushmuomalalik	Qo’pollik
Mehnatsevarlik	Ishyoqmas, landavur
Mehr-oqibatli	Bemehrlik-oqibatsizlik
Shafqatli	Rahimsiz
Rostgo’ylik	Yolg’onchilik
Sarishtalik	Tartibsizlik
Bardoshli	Besabrlik
Chaqqonlik	Erinchoqlik
Halollik	Nopoklik
Saxiylik	Xasislik
Andishalilik	Betgachopar
Or-nomusli	Nomusiz
Hayoli	Hayosizlik
Vijdonli	Imonsizlik
Insofli	Noinsoflik
Oriyatli	Beorlik
Ko’ngilchan	Ichi qoralik

VI. Uyga vazifa – 2 minut
“Oila tarbiya maskani” mavzusida referat tayyorlash yoki oila va mahallaga oid xalq maqollarini to’plash yoki darslikdagi mavzu asosida krosvord tuzish.Oila mavzusiga doir maqollar

1. 
   “O’z uying o’lan to’shaging”Uyda rohati yo’qning Ishda unumi yo’q.Uyiga sig’magan eliga sig’mas.Bolali uy bozor, bolasiz uy mozor Bolalilar bosh bo’lar, bolasizlar yosh bo’lar
   
2. 
   Bola – er-xotin tilmochi.Odobli o’g’il – ko’kdagi yulduz, Odobli qiz – yoqadagi qunduz.
   
3. 
   Ayolning sarishtasi ro’zg’orning parishtasi.
   
4. 
   Bolali uyda gap yotmas. Ro’zg’or o’lchov bilan boylik tejov bilan.
   
5. 
   Farzand jonga payvand.
   

Fan:		Milliy istiqlol g’oyasi 9 sinf SANA_____________________
Mavzu:.		Milliy qadriyatlar maskani
Kalit so`zlar		Majalla, xashar, to’y.
Mavzuning qisqacha ta`rifi
Azaldan o’zbek maxallasi chinakam milliy qadriyatlar maskani bo’lib kelgani o’zaro mehr muxabbat mahalla muxitida shakllanishi.
O`quv jarayonini amalgam oshirish texnologiyasi
Metod: Guruxlarda ishlash, amaliy mashg’ulotlar bajarish.
Shakl: Noan’anaviy.
Vositalar: Markerlar, vatmon qog’oz, zamonaviy texnikaviy vositalar.
Nazorat: Guruhlar ichida o’z-o’zini nazorat qilish
Baholash: Rag’bat varaqalari
Darsning maqsad va vazifalari
Ta’limiy mavzuni: Mahalla faoliyati haqida o’quvchilarga tushuncha berish.
Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga milliy qadriyatlar ruhida tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi: O’quvchilarda mahalla qo’mitalari bo’yicha bilimlarni oshirish.
Dars jarayoni va uning boshqichlari
Ishning nomi	Bajariladigan ishlar mazmuni.		Metodi	Vaqti
1-bosqich Tashkiliy qism.	Darsga tayyorgarlini tekshirish kichik guruhlarga bo’lish.		Belgilar orqali	5-daqiqa
2-bosqich O’tilgan mavzuni takrorlash	1. O’tilgan mavzuni eslash. 2. Dars mazmunini va tartibini tushuntirish.		Ko’rgazma va test savollari orqali	10-daqiqa.
3-bosqich Yangi mavzu bayoni	O’quvchilarga rasmlar asosida tushuntirish. Guruhlarda baxs munozara o’tkazish. Darsni hulosalash.		Klaster, skanvord	15-daqiqa.
4-bosqich . Mustahkamlash	O’tilgan mavzu asosida milliy qadriyatlar maskani asosini bildiruvchi atamalar.		Mustahkamlash	5-daqiqa
5-bosqich. Baholash.	G’olib guruxlarni aniqlash va rahbatlantirish .		Gurux ishi besh ballik tizimda	8-daqiqa.
6-bosqich. Uyga vazifa.	Mavzuni o’qib kelish.78 BET 10TA SAVOLGA JAVOB TEST TUZISH			2-daqiqa.

Yangi mavzuni bayoni Qadriyat qadr so’zidan olingan bo’lib necha asrlardan buyon inson uchun qadrliy bo’lib taraqqiyotga xizmat qiladigan odat rasm rusum ana’na tushuncha va tamoyillarini bildiradi. Milliy qadriyatlar esa millatning tarixi, dunyoqarashi turmush tarzi bilan bog’liq bo’lgan uning taraqqiyotiga xizmat qiladigan odat rasm-rusum, an’ana, tushuncha va tamoyillarni bildiradi va xalqning milliy o’zligiga hos hususiyatlarni ifoda etadi. Milliy qadriyatlar maskani esa bu albatta mahaladir mahalla arabcha so’z bo’lib joy degan ma’noni bildiradi. Ma’naviy hayotimizni yuksaltirish haqida gapirganda mahallaning roli va ta’siri hususida to’xtalish albatta o’rinlidir. Azaldan o’zbek mahallasi chinakam milliy qadriyatlar maskani bo’lib kelgan. O’zaro mehr oqibat ahillik va totuvlik e’xtiyojmand kishilarga yordam muxtozj kimsalar holidan xabar olish yetim yesirlarni boshini sinash to’y tomosha, hashar va marakalarni ko’pchilik bilan bamaslahat o’tkazish yaxshi kunda ham yomon kunda ham birga bo’lish kabi xalqimizga g’os urf odat an’analar avvalam bor maxalla muhitida shakllangan va rivojdangan. Mustaqillik yillarida esa maxallaning bu azaliy xususiyatlari qatoriga ko’plab yangi va ma’suliyatli vazifalar kelib qo’shildi. CHunki mahallaning huquq va vakolatlari doirasi sezilarli kengaytirildi u o’zini-o’zi boshqarilishining g’oyat xalqona tabiiy tizimi sifatida jamiyat hayotini tashkil etishda tabora faol ishtirok etmoqda. Uning bu ishtiroki ham qonuniy huquqiy asosda ega bo’ldi. Davlatchiligimiz tarixida birinchi marotaba maxalla tushunchasi konstitutsiyamizga kiritilib uning jamiyat boshqaruvidagi o’rni va maqomi qatiy belgilab qo’yildi.
1992 yil 12 sentabrda “Mahalla” hayriya jamg’armasi tuzildi.
1999 yil 14 aprelda “Fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari to’g’risida” qonun.


Mustahkamlash: O’zbek mahallaridek o’zini o’zi boshqarish tizimining boshqa joylarda uchramasligining sababi nimada?........


Uyga vazifa:69-79 bet o’qish savollarga javob toppish.
________2015-2016
9-sinf ( ________ ) Milliy Istiqlol G`oyasi va Ma’naviyat asoslari DARSNING MAVZUSI: Milliy qadriyatlar maskani DARSNING MAQSADI: TA`LIMIY: milliy qadriyatlarimiz haqida, mustaqillik davrida tiklangan milliyligimiz haqida ma’lumot TARBIYAVIY: ota-bobolarimizdan meros bo’lib qolgan ma’naviy meroslarimiz haqidagi bilim darajasini kengaytirish RIVOJLANTIRUVCHI: milliy qadriyatlarimizga hurmatini oshirish shu yurt ekanligida faxirlanish . DARS TURI: yangi bilim berish, tushuncha va ko`nikmalarini shakillantirish DARS METODI: aralash, aqliy hulum, savol- javob noan’anaviy muz yorar DARS JIHOZI: darslik, doska, ruchka, daftar, ko`rgazmali qurollar, buketlar, rasmlar DARSNING BORISHI TASHKILIY QISM : dars boshlangandan keyin o`quvchilar bilan salomlashish, davomatni aniqlash, darsga tayorgarligini tekshirish, darsga jalb etish O’TILGAN MAVZU TAHLILI: o`quvchilarni o`tilgan mavzuni qanchalik o`zlashtirganini bilish maqsadida o`tilgan mavzu yuzasidan savo-jovob o’tkazaman 1 «Uzumini yeng-u, bog‘ini surishtirmang» degan maqolning salbiy maqsad-mohiyatini sgarhlashga urinib ko‘ring. 2-«Halol» va «harom» tushunchalari to‘g‘risida sinfdoshlaringiz bilan bahs o‘tkazing. 3- «Bir bolaga yetti mahalla ota-ona» degan iboraning mohiyatini izohlang.
Yangi mavzuni bayoni ««Azaldan o‘zbek mahallasi chinakam milliy qadriyatlar maskani bo‘lib keladi. O‘zaro mehr-oqibat, ahillik va totuvlik, ehtiyojmand, yordamga muhtoj kimsalar holidan xabar olish, yetim-yesirlarning boshini silash, to‘y-tomosha, hashar va ma’rakalarni ko‘pchilik bilan bamaslahat o‘tkazish, yaxshi kunda ham, yomon kunda ham birga bo‘lish kabi xalqimizga xos urf-odat va an’analar avvalambor mahalla muhitida shakllangan va rivojlangan».O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 105-moddasida: «Shaharcha, qishloq va ovullarda, shuningdek ular tarkibidagi mahallalarda hamda shaharlardagi mahallalarda fuqarolarning yig‘inlari o‘zini o‘zi boshqarish organlari bo‘lib, ular ikki yarim yil muddatga raisni (oqsoqolni) va uning maslahatchilarini saylaydi Mahalla yoshlarni kasb-hunarga yo‘llovchi, ishsizlarni mehnat bilan ta’minlovchi maskan ham. Har bir oilaning o‘z kasb sulolasi bo‘lganidek, mahallaning ham uzoq tarixga ega kasb-hunar sulolalari mavjud.

1. 
   , Mavzuni qanchalik darakada o`zlashtirganligini bilish uchun o`quvchilarga savollar beraman O‘zbek mahallasidek o‘zini o‘zi boshqaruv tizimining boshqa joylarda deyarli uchramasligiga sabab nimada, deb o‘ylaysiz?
   
2. 
   Sho‘ro davrida mahallaga deyarli e’tibor berilmagani, uning obro‘sizlantirilishining asl sababi nimada?
   
3. 
   Mustaqillik yillarida mahallaning huquqiy maqomini tiklash, mustahkamlash borasida qanday ishlar amalga oshirildi?
   
4. 
   Yurtboshimizning mahallaga nisbatan «xalqimizga xos o‘zini o‘zi boshqarish tizimining noyob usuli» deya bergan ta’rifi qanday tarixiy ma’noga ega?