Mavzu: Elektr maydon kuchlanganligi. Potensiallar ayirmasi. Kuchlanish

Potensial. Potensiallar farqi: Potensial. Tabiiyki, potensial maydondagi jism potensial energiyaga ega bo'ladi va maydon chlari shu energiya hisobidan ish bajaradi. Masalan, elektrostatik maydonda zaryadni ko'chirishda bajarilgan ish shu zaryad potensial energiyasining kamayishi hisobiga bajariladi. Ya'ni bajarilgan ish zaryadning dastlabki va keyingi potensial energiyalarining farqiga teng bo'ladi: A = P- P (1)

Q zaryad hosil qilgan maydonda undan r masofada bo'lgan Q_s sinash zaryadining potensial energiyasi quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:

Bir xil ishorali zaryadlar uchun QQ > 0 vaularning o'zaro ta'sir (itarish) potensial energiyasi musbat, turli ishorali zaryadlar uchun QQ_S< 0 va ularning o'zaro ta'sir (tortishishi) potensial energiyasi manfiy bo'ladi.
munosabatni aniqlasak, и Q_c zaryadning miqdoriga bog'liq bo'lmay, zaryad elektr maydonining undan r masofada turgan nuqtasining xarakteristikasidir. Bu kattalik potensial deyiladi:

Potensial — elektrostatik maydonning energetik xarakteristikasi-. Elektrostatik maydonning biror nuqtasining potensiali shu nuqtada urgan birlik musbat zaryadning potensial energiyasi bilan iqlanadigan fizik kattalikdir.

ifodadan ko'rinib turibdiki, Q nuqtaviy zaryad hosil qilgan laydon potensiali ifoda bilan aniqlanadi.

Ushbu ifodadan Q zaryad tekis taqsimlangan R radiusli shaming otensialini aniqlashda ham foydalanish murnkin. Shaming ichidagi aydon potensiali o'zgarmas va bo’ladi.