Axborotga ishlov berish quyidagilarni o‘z ichiga oladi: - birlamchi ma’lumotlarni kodlash va tasniflash; - buyum ishonchliligi to‘g‘risidagi axborotning aniqlik, to‘lalik va bir turlilik talablariga mos kelishini ta’minlash; - barcha axborotning sifat va miqdoriy tahlildan o‘tishini ta’minlash; Sifat va miqdoriy tahlil o‘z ichiga quyidagilarni oladi:
- noaniq axborotni chiqarib tashlash;
- axborotning bir turli ekanini tekshirish;
- axborotga statistik ishlov berish va ishonchlilik ko‘rsatkichlarini baholash;
- ishonchlilik tahlili natijalari asosida ishonchlilikni oshirish tadbirlarini ishlab chiqish.
Buzilish va oxirgi holat sabablarini tahlil qilish jarayonida quyidagilar o‘tkaziladi:
- birlamchi ma’lumotlarni qabul qilingan alomatlari (ekspluatatsiya sharoiti, ishlash muddati, buzilish turlari va boshqalar) bo‘yicha tizimlash;
- buyumning ishonchliligini cheklovchi detallarni aniqlash;
- buzilish sabablarini aniqlash;
- konstruksion-texnologik va tashkiliy tadbirlarning samaradorligini baholash;
- statistik axborot bo‘yicha taqsimlanish qonunlarini aniqlash va ishonchlilik xususiyatlari ko‘rsatkichlarini baholash;
- ehtiyot qismlar sarfi bo‘yicha axborotga ishlov berish;
- buyumlarning turib qolishi davomiyligi va uning sabablarini aniqlash hamda tizimlash;
- olingan ma’lumotlarni me’yoriy va boshqa sharoitlarda olingan ma’lumotlar bilan solishtirish va h.k.
7.11 Qayd qilinadigan axborot tarkibi va hujjatlar shakliga qo‘yiladigan umumiy talablar Axborotni yig‘ish va ishlov berish uchun quyidagi qayd shakllari ishlatiladi:
1. Ishonchlilik to‘g‘risidagi ekspluatatsion axborotni qayd etishning dastlabki shakllari.
2. Ekspluatastion axborotni to‘plagich shakllari.
3. Ishonchlilik tahlili natijalarini qayd etish shakllari.
Qayd etishning dastlabki shakllari bir tizimga tushirilmagan axborotni qayd etishga mo‘ljallangan bo‘lib, ular ekspluatatsiya sharoitida to‘ldiriladi. Bunday shakllarning asosiylari:
– yurilgan yo‘l va buzilishlarni qayd etish jurnali. Jurnalda buyumning pasport ma’lumotlari, korxona nomi, ish tartiboti va ekspluatatsiya sharoitlari, buyumning kuzatuvga qo‘yilgan va undan chiqarilgan sanasi, ekspluatatsiya boshlanishidan boshlab yurgan yo‘li, buzilgan detalning nomi, buzilish sababi, uni bartaraf etish vaqti, uslubi va h.k.lar bo‘lishi kerak;
– buyumga texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirni qayd etish jurnali. Jurnalda buyumning pasport ma’lumotlari, korxona nomi, buzilgan detalning nomi, texnik xizmat ko‘rsatish turi va davriyligi, buzilishni bartaraf etish usuli, almashtirilgan detallar qiymatini hisobga olgan holda texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlash sarflari o‘z aksini topgan bo‘lishi kerak;
– buyumlar ekspluatatsiyasining bir martali hujjatlari (yo‘l varaqasi, agregatni ta’mirlash varag‘i, buyumning buzilishi to‘g‘risidagi axborot, ehtiyot qism talabnomasi va h.k.
To‘plagich-shakllar bir tizimga tushirilgan axborotni qayd etishga mo‘ljallanib, maxsus tayyorlangan xodimlar yordamida va dastlabki hujjatlar asosida yoki ekspluatatsiya kuzatuvlari jarayonida to‘ldiriladi. Asosiy shakllari:
– buzilishlarning xarita-to‘plagichi;
– buyumga texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlash to‘g‘risidagi axborotlar xarita-to‘plagichi.
Buyum ishonchlilik tahlili natijalarini qayd etish shakllari miqdor va sifat natijalari, ish tartibotlari, ehtiyot qismlar sarfi, buzilishlar sababi, buyum ishonchliligini cheklaydigan detallar ro‘yxatini qayd etishga mo‘ljallangan. Asosiy shakllari:
buyum ishonchlilik xususiyatlari ko‘rsatkichlarini baholash umumiy ro‘yxati;
buyum bo‘laklari ishonchlilik xususiyatlari ko‘rsatkichlarini baholash umumiy ro‘yxati;
buyum buzilishlari turlarining umumiy ro‘yxati;
ehtiyot qismlar sarfining umumiy ro‘yxati;
texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlash mehnat hajmi va qiymatining umumiy ro‘yxati.
Nazorat savollari:
1. Buyumlarning ishonchliligi nima maqsadda sinaladi?
2. Buyumlar ishonchliligini sinashning qanday turlari mavjud?
3. Sinash obyektlariga nimalar kiradi?
4. Sinash rejasiga qanday talablar qo‘yiladi?
5. Tajribaviy va seriyaviy namunalar ishonchlilikka qanday sinaladi?
6. Sinash rejalari qanday turlarga bo‘linadi?
7. Buyumning ishonchliligi bo‘yicha qaysi hollarda axborot yig‘iladi?
8. Buyumning ishonchliligi bo‘yicha to‘plangan axborotga qanday ishlov beriladi?
9. Buyumning ishonchliligi bo‘yicha axborot yig‘ishda qanday qayd shakllari qo‘llaniladi?
10. Buyumning ishonchliligi bo‘yicha axborot xaritasi qanday ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi?
