Mavzu: Eksperimental psixologiya: tushuncha, tarixi

Mavzu: Eksperimental psixologiya: tushuncha, tarixi

Mavzu rejasi:

• Fiziologik psixologiya paydo bo‘lishining tarixiy shart-sharoitlari.
• G.Gelmgols– psixofiziologiyaning asoschisi sifatida.
• Psixofizika fani paydo bo‘lishi va shakllanishida E.Veber va T.Fexner tadqiqotlarining o‘rni.
• V.Vundtning eksperimental psixologiya va yo‘nalishiga doir, amaliy izlanishlarning mohiyati va E.Titchenerning laboratoriya metodlari.
• Bilish jarayonlarni eksperimental tarzida tahlil etishning murrakkab qirralari. Ebbingauz, Brayyan va Xarterlarning eksperimental psixologiya nuqtaiy nazaordan olib borgan tadqiqotlari.

Eksperimental psixologiya-

umumiy psixologiyaning tarkibiy qismi bo`lib, ruhiy jarayonlarni tajriba yordamida o`rganadi.

Eksperimental psixologiya fanining maqsadi psixologik eksperiment o’tkazishning malaka va ko’nikmalarini paydo qilish va rivojlantirishdan iborat.

Eksperimental psixologiyaning vazifalari:
1. Psixologiya fanida eksperiment o’tkazishning qonunlari, tartibi va tamoyillari bilan tanishtirishdan iborat.
2. Turli metodikalar yordamida shaxsning psixik jarayonlari, holatlari va psixomotor rivojlanishini o’rganishdir.

Psixodiagnostik va eksperimental tekshiruv bosqichlari

Psixodiagnostika bilan shug‘ullanuvchi odamlarga qo‘yiladigan maxsus malakaviy talablar
nazariy tayyorgarlik
psixodiagnostik mеtodikalarni va ularni o‘tkazish shart-sharoitlarini mukammal bilishi
biron-bir mеtodikani amaliyotda qo‘llay olishda zaruriy tajribaga ega bo‘lishi

Psixodiagnostikaning psixologik tadqiqotlar mustaqil sohasi sifatida rivojlanish davri

• Psixologik diagnostika fan sifatida XIX asr oxirida eksperimental asosda vujudga keldi.
• Psixologik diagnostikaning vujudga kelishida F.Galton (1879); J.Cattell (1890); H.Ebbinghaus (1891); A.Binet va V.Henri (1896); A.Binet va Th.Simon(1905)larning ishlari katta ahamiyatga ega bo‘ldi. Bu tadqiqotlarda individual farqlarni o‘rganishning yangi statistikaga asoslangan quroli – test ishlatila boshlagan. Psixologiyada ilk bor psixometrik yo‘nalish asoschisi F.Galton testlar yaratgan. Dastlabki test aqlni o‘lchash metodi sifatida qo‘llanildi, keyinchalik esa undan shaxsni, uning reaktsiyalarini o‘rganishda foydalanila boshlandi. Psixodiagnostikada yangi metodlarni ishlab chiqish psixiatrik shifoxonalarning ehtiyojlari tufayli kuchaytirildi. Keyinchalik esa kasb tanlash ishlari bilan bog‘liq psixotexnikaning taraqqiyoti bilan yanada rivojlantirildi.