Мавзу: Эгилишда уринма кучланиш

Шунинг учун пт вертикал юзадаги горизонтал уринма кучланиш қуйидагича топилади:

• Шунинг учун пт вертикал юзадаги горизонтал уринма кучланиш қуйидагича топилади:
• (3.19)
• Бу кучланиш токчанинг эркин учидаги кесимида нолга тенг бўлиб, бутун кесимнинг вертикал ўқига томон қия тўғри чизиқ бўйича ўсади (29–шакл, а). Энг катта горизоитал уринма кучланиш бўлган вертикал чизиқда, яъни девор чизиқлари токчани кесган юзаларида ҳосил бўлади, уларнинг қийматлари қуйидаги формуладан топилади:
•  
• (3.20)

Қўштавр кесим учун ҳам нормал кучланиш диаграммаси тўғри чизиқ қонуни билан ўзгаради (29–шакл, в). Агар нормал ва уринма кучланиш диаграммаларини таққослаб қарасак, қуйидаги хулоса келиб чиқади: уринма кучланиш максимал қийматга эришган нуқталарда нормал кучланишлар нолга тенг, нормал кучланиш максимал қийматга эришган нуқталарда эса уринма кучланишлар нолга тенгдир.

• Қўштавр кесим учун ҳам нормал кучланиш диаграммаси тўғри чизиқ қонуни билан ўзгаради (29–шакл, в). Агар нормал ва уринма кучланиш диаграммаларини таққослаб қарасак, қуйидаги хулоса келиб чиқади: уринма кучланиш максимал қийматга эришган нуқталарда нормал кучланишлар нолга тенг, нормал кучланиш максимал қийматга эришган нуқталарда эса уринма кучланишлар нолга тенгдир.

3. Балкаларнинг мустаҳкамлигини уринма кучланишга нисбатан текшириш.

• Балка уринма кучланишга пухта қаршилик кўрсатиш учун унда ҳосил бўладиган максимал уринма кучланиш балка материали учун рухсат этилган уринма кучланишдан ортиб кетмаслиги керак.
• Баъзи материаллар уринма кучланишга заиф қаршилик кўрсатадилар. Масалан, ёғочдан ясалган балка синашдан олдин нейтрал қават текислиги бўйича ёрилади, бу ҳол ана шу қаватдаги толаларнинг уринма кучланишига бардош беролмаслиги туфайли вужудга келади. Бундай балкаларнинг уринма кучланишига мустаҳкамлигини албатта текшириб кўриш талаб қилинади.

Шундай қилиб, балканинг уринма кучланиш бўйича мустаҳкамлик шарти қуйидагича ёзилади:

• Шундай қилиб, балканинг уринма кучланиш бўйича мустаҳкамлик шарти қуйидагича ёзилади:
•  
• (3.21)
• бунда кўндаланг кесимнинг нейтрал ўқи юқорисидаги юзанинг мазкур ўққа нисбатан статик моменти;
• материал учун рухсат этилган кучланиш.

• ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН
• РАҲМАТ!