Mavzu: Dinning tarixiy shakllari va taraqiyot bosqichlari Reja: 1Diniy ong va uning shakilanish xususiyatlari. ”Milliy din” tushunchasi, uning moxiyati

zardushtiylikning asosiy manbasi
Avesto zardushtiylikning asosiy manbasi va muqaddas kitobi
hisoblanadi. Avesto O‘rta Osiyo, Eron, Ozarbayjon xalqlarining
islomgacha davrdagi ijtimoiy-iqtisodiy hayoti, diniy qarashlari, olam to‘g‘risidagi
tasavvurlari, urf-odatlari, ma’naviy madaniyatini o‘rganishda muhim va yagona
manbadir. Uning tarkibidagi materiallar qariyb 2 ming yil davomida vujudga kelib,
avloddan-avlodga og‘zaki ravishda ko‘chib borgan.
Axuramazdaning rasmiy tus olishiga qadar uning Zardusht orqali vahy qilingan
ilohiy xabarlari Turon va Eron zamini xalqlari orasida asrlar davomida turli diniy
marosimlar, duolar, madhlar, sura va oyatlar sifatida yig‘ila boshlagan.
Bular Zardushtning o‘limidan keyin kitob holida jamlangan va «Avesto»
(o‘rnatilgan, qat’iy qilib belgilangan qonun-qoidalar) deb nom olgan.
Avesto kitobi to’rta kitobga bo’linadi.
«
“Vadovdot» (devlarga qarshi qonun) deb ataladi. U yigirma ikki bob bo‘lib, asosan Zardusht bilan Axuramazdaning savol-javoblari va muloqotlaridan iborat.
«Yosin» deb ataladi. Va uning mazmunini asosan Zardushtning xatlari (nomalari) yoki «Gat»lari tashkil etadi. U etmish ikki «Ha», ya’ni bashoratdan iboratdir.
«Visporat» deb nomlangan. U yigirma to‘rt bobdan iborat bo‘lib, olamni bilishga doir pand-nasihatlardan iboratdir.
«Bundaxash» deb atalib, u qadimiy Eron (pahlaviy) tilida yozilgan. Unda xudoning zolim kuchlarga qarshi kurashda ulug‘lovchi o‘ziga xos yigirma ikkita qadimiy qo‘shiqlar majmuasi joy olgan.
Zardushtiylik hozirgi kunda
Hozirgi kunda
zardushtiylikka e’tiqod
qiluvchilar soni keskin
kamayib ketgan. Ular
Hindistonning Bombay,
Gujarot shtatlarida (115.
000ga yaqin) va Eronning
ba’zi chekka viloyatlarida
saqlanib qolganlar. Bombayda
zardushtiylarning madaniy markazi
Koma nomidagi institut faoliyat
olib boradi.
Zar
Dush
Tiy
Lik
E’tiboringiz uchun raxmat