Mavzu Cho‘kish va elektr tokidan shikastlanish, kuyish va sovuq olishi, ularda birinchi yordam ko‘rsatish. Reja

Cho‘kish haqida tushuncha, turlari, birinchi yordam ko‘rsatish.

Nafas yo‘llari suvga to‘lib qolishi natijasida nafas va yurak faoliyatini buzilishiga cho‘kish deyiladi. Cho‘kish uchun yuzni ko‘lmak suvga, tog‘oradagi suvga, chelakdagi suvga tushirishning o’zi kifoya. Lekin, odatda cho‘kish katta suv havzalarida cho‘milish oqibatida bo‘ladi. Charchash, uzoq masofalarga suzib ketish, shung‘iganda bosh bilan tosh yoki qattiq jismlarga urilish natijasida hushdan ketib, cho‘kishga olib kelishi mumkin. Mast holatda cho‘milish ham cho‘kishga olib keladi. Cho‘kishda gipoksiya (kislorod etishmovchiligi) natijasida ro‘y beradigan og‘ir patologik o‘zgarishlar o‘limga olib keladi.

Cho‘kkan odamning yuragini to‘xtab qolishi yurak qorinchalarining fibrillyatsiyasi (titrashi) natijasida sodir bo‘ladi. Chunki suvda cho‘kkanda o‘pka orqali qonga ko‘p suyuqlik o‘tadi, qonni suyultiradi, gemolizlaydi, ionlar muvozanatini buzadi (natriy ionlarning konsentratsiyasi kamayadi). Bunday hol gipoksiya sharoitida yurakning qorinchalari fibrillyatsiyasiga olib keladi. Natijada yurak, keyin nafas to‘xtaydi.
Dengiz suvida cho‘kkanda suvning gipertonikligi (sho‘rligi) tufayli suv o‘pkadan qonga o‘tmaydi, balki undagi tuzlar qonga o‘tib, qondagi plazmaning oqsili o‘pkaga o‘tadi. Bunda yurak qorinchalari fibrillyatsiyasi bo‘lmaydi. Avval nafas to‘xtaydi, keyin yurak.
Cho‘kkandan keyin 3 minutdan 30 minutgacha bo‘lgan vaqt ichida tiriltirish mumkin. Bu vaqt suvning haroratiga, markaziy nerv sistemasining cho‘kishdan oldingi holatiga (qo‘zg‘algan yoki tormozlangan) bog‘liq.