Mavzu: Buyuk geografik kashfiyotlar Tekshirdi: Bajardi: "Iqtisodiyot" fakulteti Iqtisodiyot yo’nalishi talabasi Sajarova Gulmira

Rossiyalik Kashfiyotchilar.

Rossiyalik kashshoflar - yangi yerlar va yangi savdo yoMlari ochgan jasur va dovyurak sayyohlardir. XIX asrga kelib yer yuzining yetib borish mushkul bo'lgan joylarigina ochilmay qolgan edi. Ularning aksariyati aynan rossiyalik sayyohlar tomonidan ochildi.

Komandor Bering:

Vitus Bering 1681-yilda Daniyaning Xorsens shahrida tug'ildi, 1703-yilda rus armiyasiga xizmatga kirdi va Shimoliy urush davridan boshlab rus flotida xizmat qildi, Turkiya bilan bo'lgan urushda ishtirok etdi. Shoh Pyotr I buyuk ishlaridan biri Rossiya va qo'shni davlatlar geografiyasini o'rganish bo'ldi. U Shimoliy Amerikaning qirg'oqlarini izlash uchun ekspeditsiya jo'-natishga qaror qildi, ekspeditsiyaga rahbar etib u Vitus Beringni tayinladi, bu qirg'oqlar uning taxminiga ko'ra Kamchatkaga yaqin joyda joylashgan, yoki hattoki Osiyoga ulanib ketgan ham bo'lishi mumkin edi. Birinchi Kamchatka ekspeditsiyasi 1728-yilda Chukotka dengiziga (Shimoliy muz okeanining Osiyo va Shimoliy Amerika qirg'oqlaridagi dengizi) chiqdi, shundan keyin ortga qayrildi, chunki Bering Osiyo va Shimoliy Amerikadagi qirg'oqlar birlashib ketmaganligini isbotladi. Shundan keyin kemalar Kamchatkani janubdan aylanib o'tib Kamchatka qo'ltig'ini va Avachin ko'rfazini ochdilar. Tadqiqotchilar Shimoliy-Sharqiy Osiyoning 2500 km qirg'oq chizig'ini haritalarga kiritdilar. Bu qirg'oqlar bo'ylab hattoki yozda ham qor bilan qoplanib turadigan baland tog'lar cho'zilib ketganligi qayd etildi. Bu tog'lar ko'p joylarda dengizga juda yaqinlashib ham qolgan edi. Ekspeditsiya shuningdek chuqurliklarni o'lchadi. 1740-yildagi Ikkinchi Kamchatka ekspeditsiyasida Vitus Bering va Aleksey Chirikov ikkita «llohiy Pyotr» va «llohiy Pavel» paketbotlarida Oxotskdan Kamchatkaning sharqiy qirg'oqlariga chiqishdi. Bu yerda aholi yashash joyiga asos solindi, keyinchalik bu joy Kamchatkaning poytaxti - Petropavlovsk-Kamchatskiyga aylandi. 1741-yiI 4-iyunda Bering va Chirikov yevropaliklar orasida birinchi bo‘lib Amerikaning shimoliy-g‘arbiy qirg‘oqlariga chiqdilar. Tez orada bo'ron ularni ikki tomonga ajratib yubordi va Chirikov ortga Kamchatkaga qayrildi. Eskirgan kema va uning abzallarini kuchli shamol chirpirak qilib o'ynatdi, natijada «llohiy Pyotr» kemasi Avacha (hozirgi Bering) oroliga kelib urildi. Oziq-ovqatlarning yetishmasligi, kasallik va sovuq tufayli komandaning katta qismi halokatga uchradi, Beringning o'zi ham 1741-yiI 8-dekabrda vafot etdi.