Mavzu: bozor kon’yunkturasini tadqiq etish va bashorat qilish

3. Konyunkturani bashorat qilish.

Ayrim tovar bozor konyunkturasini o‘rganishdan maqsad to‘g‘ri bashorat qilish va o‘zgarishlarning oldindan aytib berishdan iboratdir.
Umuman bashorat - bu ob’ekt ahvolining kelajagi haqida, fikrlari va rejalarini ruyobga chiqarish yo‘llari va muddatlaridir. Bashorat insonning o‘rganish va amaliy faoliyatida yo‘llangan ob’ekti bo‘lib, jarayonlar, ko‘rinishlar, hodisalar bo‘lishi mumkin.
Bashorat qilish bu- ob’ektning kelajagini tahlil qilish va bu kelajakni
qanday bo‘lishini ko‘ra bilishdir. Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarning bashorat imkoniyatlari eng avval sabab va hodisa bog‘lanishlarining tabiat xarakterlari orqali aniqlanadi. Oldindan aytib berish, bashorat qilish faqat umumiy xossalar va qonuniylikka ega bo‘lgan sabab va xulosalar aniq bo‘lgan jarayonlarga bog‘liqdir.
Iqtisodiy konyunkturasining
asosiy imkoniyatlari
bashorat tuzishning iqtisodiy
hodisalarni rivojlanishi to‘g‘ridan - to‘g‘ri vaqt takozosi orqali aniqlanadi. Bashorat qiluvchining
vazifasi hozirgi kunda ko‘z
oldingilarni esga olib,
elemetlarini topish va
tendentsiyalarini o‘rganib
ostida kelajak umum
shu
hodisalarni rivojlanishining kelajagini
ko‘rsatib berishdir.
Bashoratning maqsadi va xizmati ratsional yechimlar qabul qilish uchun muqobil iqtisodiy rivojlanish va uning ijtimoiy-iqtisodiy natijalarini ko‘ra bilishdir. Bashorat qilish umumiy rejalashtirishni va
boshqarishni
rivojlantirish
uchun samarali qurol bo‘lib xizmat qiladi. Jahon bozori rivojlanish kelajagini aniq ko‘ra bilish uning imkoniyatlarini va ehtiyojlarini aniqlash uchun
davlat miqyosida
sohalarini o‘sishi
qaysi
va
effektivligini aniqlash va radikal o‘zgarishlarini va ilmiy ishlab chiqarishni baholashga imkoniyat beradi.
Kon’yunkturani
bashorat qilishda kon’yunktura
rivojlanishi umumiy tendentsiya baholaridan
boshlash
kerak. Buning uchun
esa kelajak kon’yunkturani
zamonaviy kon’yunkturadan
ajratish uchun hamma
narsani e’tiborga
uzoq davr
olishi kerak. Bu maqsad uchun esa uchun xizmat qiladi.Kon’yunktura
rivojlanishidagi ichki omillar bilan bir qatorda yana shu mamlakatning iqtisodiyotiga jahon kon’yunkturasini ta’sir etishini ham kuzatish kerak, chunki u ba’zi mamlakatlar uchun kon’yunktura sinish paytida katta
ahamiyatga ega bo‘lishi mumkin. Agar mamlakatning tashqi iqtisodiy aloqalari qancha kuchli bo‘lsa, shunchalik unga bo‘lgan ta’sir ortadi.