2-Mavzu: Ta'lim xizmatlari marketingi turlari. Reja

2-Mavzu: Ta'lim xizmatlari marketingi turlari.

Reja:

1) Marketing sohasida bashoratlash

2) Oliy ma’lumotli mutaxassislarga talabni aniqlash asoslari

МАРКЕТИНГ ТУШУНЧАСИ
И.К. Беляевский
фикрига кўра
Америка маркетинг
ассоацияси
фикрига кўра
И.К. Джон Харфи джонс
фикрига кўра
Жан Жак Ламбен
фикрига кўра
1.Маркетинг тушунчаси ва моҳияти
1.2.Маркетингни вужудга келиши ва уни ривожланишини асосий босқичлари

Йиллар	Маркетингда рўй берган ўзгаришлар
1902 йилларда	АКШ да мустакил равишда маркетинг курсини укитиш бошланади
1908 йилларда	Илк бор тижорат маркетинг ташкилоти тузилади. АКШ нинг йирик саноат компанияларида биринчи маркетинг булимлари ташкил этилди
1920 йилларда	Халкаро савдо палатаси тузилди
1926 йилларда	АКШ да Миллий маркетинг ва реклама ассоциацияси ташкил топди, унинг асосида кейинчалик Америка маркетинг ассоциацияси деб кайта номланди.
1930-1940 йилларда	Дунёнинг купгина иктисодий ривожланган давлатларида миллий маркетинг ассоциациялари ташкил топди.
1950-1960 йилларда	Халкаро маркетинг федерацияси, жамоатчилик фикрлари масалалари ва маркетинг буйича Европа жамияти ва Европа маркетинг Академияси каби халкаро маркетинг ташкилотлари тузилди.
1980 йилларнинг II ярми	Мамлакатимизнинг иктисодий олий укув муассасаларида маркетинг курси укитила бошлади.
1908 1990 йилларнинг охирларида	Мамлакатимизда маркетинг бйича хорижий адабитлар таржима килинган холда ва Узбекистонлик муаллифлар томонидан куплаб чоп этилмокда

Marketing — byudjetdan tashqari mablag‘larni jalb qilish bo‘yicha faoliyatning eng muhim yo‘nalishlaridan biri. Marketingda ham boshqa amaliy fanlardan va iqtisodiy faoliyat sohasidagi kabi mufassallik, aniq dalillar, katta ahamiyat kasb etadi. Bular ko‘pincha hal qiluvchi omilga aylanadi, lekin odatdagi tushunchaga ko‘ra ular «ortiqcha» hisoblanadi.

Marketing quyidagilarni qamrab oladi:

• bozor munosabatlariga aloqador inson faoliyatining mohiyati, tamoyillari, usullari va funksiyasi;
• marketing faoliyatining strategiya va taktikasi;
• rejalashtirish — marketing rejasi va uning turi, marketingdagi dastur-maqsadli usullar;
• tovar — tovar tushunchasi, tovar turlari, tovarning mavjudlik davri, sifat, raqobatbardoshlik, tovar siyosati, tovar turini boshqarish, servis;
• tovar harakati va uni sotish — tovar harakati tizimi- ning unsurlari, tovar harakatlanish yo‘nalishlari, tovar harakatini boshqarish, tovar sotishni tashkil etish;

narx va narx hosil bo‘lishi — marketing faoliyatida narx, narx oshish usullari, narx hosil bo‘lish masalalari. narx siyosati;

• narx va narx hosil bo‘lishi — marketing faoliyatida narx, narx oshish usullari, narx hosil bo‘lish masalalari. narx siyosati;
• talabning shakllanishi va sotuvni rag‘batlantirish, reklama va uning vazifasi, reklama turi, ko‘rgazma va auksi- on, reklama tadbirlarini rejalashtirish, reklama byujeti;
• informatsiya ta’minoti, xizmat turlari bo‘yicha bozor ayrim segmentlari doirasida mujassama tadqiqot, yuridik
• miy farazini ishlab chiqishdan iboratdir, ammo bu rejalash-tirishda o‘ziga xos jiddiy farutarga ega.

Kelajakni oldindan ko‘ra bilish, avvalo, bugun qarorlar qabul qilish uchui kerak.
qisqa muddatli istiqbol — 5 yilgacha muddatli
o‘rtacha muddatli — 10 yilgacha muddatli
uzoq muddatli — 10 yildan ortiq davrli

Istiqbol usullarini qo‘llash borasida is-tiqbollovchilar orasida bir nuqtai nazar uchramaydi, lekin ko‘pchilik istiqbollovchilar 5-10 ta ommaviy « ishchi usul-lar»dan yakdillik bilan foydalanadilar, bular uch yirik gu-ruhga birlashadilar: evristik usullar, ekstrapolyatsiya va modellashtirish.

Istiqbol usullarini qo‘llash borasida is-tiqbollovchilar orasida bir nuqtai nazar uchramaydi, lekin ko‘pchilik istiqbollovchilar 5-10 ta ommaviy « ishchi usul-lar»dan yakdillik bilan foydalanadilar, bular uch yirik gu-ruhga birlashadilar: evristik usullar, ekstrapolyatsiya va modellashtirish.

Ta’lim sohasida marketing tadqiqotlari olib borishda quyidagilarni belgilash zarur:

• ta’lim bozori talabini;
• ta’lim sohasidagi xizmat muayyan yo‘nalishlari va ularga talabni;
• ta’lim muassasasi moddiy-tvxnika, moliya, nisbiy negizi- ni;
• ishlab chitsarishga bo‘lgan ehpshmoliy mo‘ljalni;
• xizmat va tovarlar qiymati, ulardan keladigan foydani baholashni;
• byudjetdan tashqari fond shakllanishida qatnashuvnilarni;
• homiylarni.