Mavzu: Bozor iqtisodiyotining moxiyati, uning shakllanishi va rivojlanishi shart-sharoitlati. Reja: KIRISH
Bozor iqtisodiyotining moxiyati va asosiy belgilari.
Erkin bozor nazaryasi.
Bozor iqtisodiyotidagi doimiy muammolar.
Bozor iqtisodiyotidagi muammolarning xal qilinish yoʻllari.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida resurslar iste’moli va ularning aylanishi.
XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROʻYHATI
KIRISH Zamonaviy bozor iqtisodiyoti xususiy mulkka, tanlov erkinligi tamoyillariga va davlatning roli cheklangan raqobatga asoslangan tizimdir. Bozor iqtisodiyoti tovarlar va xizmatlar bozorida iste'molchilarni tanlash erkinligini kafolatlaydi. Iqtisodiyotning asosiy harakatlantiruvchi kuchi-shaxsiy qiziqish, iste'molchilar nuqtai nazaridan bu foydaliligini maksimal darajada oshirish va etkazib beruvchilar nuqtai nazaridan daromadni maksimal darajada oshirishdir. Raqobat tanlov erkinligiga asoslangan.
Bozor xo'jalik yurituvchi sub'ektlar (sotuvchilar va xaridorlar) o'rtasidagi munosabatlarning bir shakli sifatida tavsiflanadi. Xo'jalik aloqalari ikki xil bo'lishi mumkin: tovar va xizmatlarni almashtirish, erkin sotib olish va sotishga asoslangan tabiiy va tovar.
Ko'pgina mamlakatlarda qo'mondonlik-ma'muriy bozor iqtisodiyotiga o'tish jiddiy tarkibiy o'zgarishlar va inqiroz hodisalari bilan birga keladi. Rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyoti bugungi kunda bozor yoki imkon qadar yaqin. Iqtisodiy tizimning bunday modeli iqtisodiyot sohasidagi asosiy muammolarni hal qilishda eng samarali hisoblanadi. Tarixiy va madaniy xususiyatlar tufayli, har bir mamlakatda bozor iqtisodiyoti o'zining o'ziga xos xususiyatlariga ega, biroq ularning har biriga xos bo'lgan umumiy xususiyatlar mavjud. “Shu bilan birga, biz Jahon savdo tashkiloti bilan boshlangan muloqotimizni, hamda Yevropa Ittifoqi bilan Hamkorlik va sheriklik to‘g‘risidagi yangi bitimni tuzish bo‘yicha ishlarni izchil davom ettiramiz. Shuningdek, biz boshqa xalqaro va mintaqaviy iqtisodiy tashkilotlardagi ishtirokimizni, yanada kuchaytiramiz”, — deb qayd etib o‘tdi Prezident Shavkat Mirziyoyev. (manba: Shavkat Mirziyoyev - Daryo )
Bozor iqtisodiyotini yaratish va rivojlantirish juda uzoq jarayon bo'lib, natijada ushbu iqtisodiy model eng samarali shakllarga ega bo'ladi. Ko'rinib turibdiki, bozor iqtisodiyoti uzoq vaqt davomida rivojlangan mamlakatlarning ko'pchiligiga hukmronlik qiladi, shuning uchun uning xususiyatlarini o'rganish masalasi dolzarbdir.