Mavzu: Bozor iqtisodiyoti: mazmuni, asosiy belgilari va rivojlanib borishi

Bozorning asosiy vazifasi ishlab ishlab chiqaruvchilar tomonidan ya-ratilgan tovar va xizmatlarni, iqtisodiy resurslarni iste`molchilarga yet-kazib berishdan iboratdir.


Bozorning vazifalari

Integrat-siyalash

Vosita-chilik

Tejam-korlik

Nazorat

qilish

Rag`batlantirish

Tartibga solish

Bozor ayriboshlash kategoriyasi bo`lib, ishlab chiqarishning uzluksiz takrorlanib turishiga yordam beradi

Bunday bozor ishlab chiqarish bilan iste`molni bir-biriga bog`laydi, ishlab chiqarilgan tovar yoki xizmat o`z iste`molchisini topadi. Bunday bozor vositachi bo`lib xizmat qiladi. Bozorda qiymat shakllari o`zgaradi. U qiymatni tovar shaklidan pul shakliga aylantiradi. Individual mehnat sarflari sifatida chiqqan tovarlar bozor tomonidan tan olinsa, ijtimoiy mehnat sarfini namoyon qiladi va tovarning bozor qiymati hosil bo`ladi. Bozor iqtisodiyotini tartibga solib turish vazifasini talab, taklif, raqo-bat va narzlar yordamida bajaradi. U o`zida talab va taklifni jamlab, bu bilan nimani, qancha miqdorda va qaysi vaqtda ishlab chiqarish kerakli-gini aniqlab beradi. Bozor narx vositasida iqtisodiy resurslarni tovarlar-ga talab kamaygan tarmoqlardan talab ortgan tarmoqlarga oqib kelishini ta`minlaydi. Shuningdek, adabiyotlarda bozorning boshqa ko`plab qo`-shimcha vazifalari ham keltiriladi. Bu vazifalarni yaqqolroq tasavvur et-ish uchun ularni maxsus rasm ko`rinishida ifodalash mumkin. (5.3-rasm)


Bozor subyektlarining manfaatlarini ro`yobga chiqarish

Axborot berish

Iqtisodiyotni sog`lomlashti-rish

Narxni tashkil etish


5.3-rasm. Bozorning vazifalari

Bozor turli xil vazifalarni bajarsada, ular o`zaro bog`liq va bir-birini taqazo qiladi. Bozorning iqtisodiy mazmunini chuqurroq tushunish uch-un uning turlari va ichki tuzilishini ko`rib chiqish maqsadga muvofiq hi-soblanadi.

1^ Sh.M.Mirziyoyevning 2-tom 122-bet

2^ Sh.M.Mirziyoyevning 2018-yildagi ‘’Murojaatnoma’’dan