Loy yokiplastilindan o‘yinchoqlar yasash usullari
Tayyorlangan yaxlit loy yoki plastilin bo'lagi olinadi. Toychoqning haqiqiy suratiga ko‘ra uning o‘yinchoq nusxasini yasash uchun qanday qismlar kerak bo'lishini o‘quvchilar bilan birgalikda aniqlanadi va ulaming o'lchamiga ko‘ra loy yoki plastilin bo‘lakchalari tayyorlanadi.
So‘ng har bir ajratilgan bo‘lakchaga tanlangan o‘yinchoqning qismlariga xos shakllar berib chiqiladi. Shundan keyin yasalayotgan o‘yinchoqqa dastlabki shakl beriladi. Bunda tana va umumiy qismlar dastlabki yig‘ilish holatiga keltiriladi. Barcha tayyor qismlar o‘z o‘rniga o‘rnatib chiqiladi. Ulangan joylar yaxshilab silliqlanib umumiy tanaga biriktirib yuboriladi. Keyin tayyor o‘yinchoqning sirti suvda namlangan latta yoki barmoq bilan silliqlab chiqiladi. Endi tayyor o‘yinchoqqa steklar yordamida badiiy ishlov beriladi.
Agarda o‘yinchoq loydan ishlangan bo'lsa, soyada yaxshilab quritilib gaz duxovkasida, mufel pechida yoki o‘choqda (qishloq joylarida) pishiriladi. So‘ng guash bo'yogida badiiy bezak berish mumkin. Odatda pishirilgan sopol o‘yinchoqlar sirtiga qo‘shimcha badiiy bezak ishlanmaydi. Agarda yasalgan o‘yinchoqlar bezalishi lozim boisa, soyada qurigandan so‘ng to‘g‘ridan-to‘g‘ri guash bo'yogida badiiy bezak beriladi.
Boshqa miliiy o'yinchoqlar; qo'zichoq, xo‘roz, tuya, bo'taloq, ho‘kiz, bulbul, to‘ti kabilar ham deyarli shu tartibda bajariladi. Faqatgina ayrim bosqichlar bir oz farq qilishi mumkin, bu jihatlarii berilgan rasmlardan oson payqab olish mumkin.
Loy yoki plastilindan odam qomatini yasash
Odam qomatini o‘yinga tushayotgan raqqosalar ko‘rinishida loydan ishlashni amaliy tartibda ko‘rib chiqiladi. Buning uchun loydan tana, qo'l-oyoq, bosh qismlar uchun bo'laklar ajratib olinadi va ulaming har biriga kerakli shakl beriladi. So‘ng bo'laklar o‘z joylariga o‘rnatilib, ulangan joylar stekning tekis tomoni bilan silliqlanadi. Keyin 0‘yinchilarning kiyimlaridagi xarakterli tomonlarini ishlashga o‘tish mumkin. Bu o‘rinda o‘quvchilar ishni bajarishda ijodiy yondashishlari talab etiladi.
Buyumning konstruktiv xususiyatlari va nisbatlarining xarakterli shakllarini qurish, o‘quvchilaming ko‘z bilan chamalash, qo'lning harakatini o‘stirishga, vazifani izchillikda bajarish ko‘nikmasini tarbiyalashga, materiallar xususiyati to‘g‘risidagi bilimini egallashga ko‘maklashadi. Haykaltaroshlik materiallari - loy va plastilin.
Loy - cho‘kindi tog‘ jinslari. Suv bilan aralashtirilganda yumshoq va egiluvchan(qayishqoq) xosiyatlari hosil boladi va turli shaklga kiradi hamda quritilganda shakli saqlanadi. Buyum yasashda ko‘proq kulrang loy qollaniladi. Loyni quyidagicha tayyorlashadi: quritilgan kesakni mayda bolaklarga bo'yashadi va ularni plastmassa idishga qatlam bilan joylashtiriladi, har bir qatlam esa suv bilan solinadi. Bir kundan keyin ortiqcha suv olinadi va qolgan loy puxtalik bilan xamirsimon holatigacha aralashtiriladi, agarda qo'lga yopishmasa, demak, loy ishlatish holatiga keltirilganligini bildiradi. Tayyorlangan loyni nam latta bilan yopib salqin joyda saqlanadi.
Ochiq havoda quritilgan loydan yasalgan modelni guash bo‘yogida xohlagan rangda bo‘yash mumkin. Loyni qayishqoqligi, tushunarligi, bo‘yash imkoniyati borligi, ayniqsa, bolalar uchun juda ham qiziqarli materiallardan biri. Qotirilgan bo'lsa ham loydan yasalgan buyum mo‘rt va tez sinadigan nozik boladi. Shuning uchun ular ancha mustahkam bo'lgan materialga ko'chiriladi yoki 900 gradusli issiqlikda maxsus pechda kuydiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |