Mavzu: bog’larda uchraydigan qushlar

4-matn: Insonga bog’lar, shuningdek, poliz ekinlari zararkunandalariga qarshi kuarshda chittak, qaldirg’och, qizilishton, zarg’aldoq kabi qushlar yordam beradi.
5-matn:Qoshlar hashoratlar bilan faqat o’zlari oziqlanib qolmay , balki o’z bolalarini ham boqadi.
6-matn: Chittak bog’da yil bo’yi yashaydi. U Chumchuq kattaligidagi juda chaqqon qushdir. Kun bo’yi daraxt shoxlarini titib, hashorat izlaydi. Uning oyoqlaridagi qisqichday mustahkam panjalari tez yugurishga va hatto darax shoxida boshini pastga qilib osilib turushga imkon beradi.
“Billimdon” metodidan namuna

Billimdon
Bilaman	Bilishni xoxlayman	Bilib oldim
Qushlarni asrashimiz zarur.Ular o’zlarining sayrashlari, chiroyli ranglari, havoda erkin uchishlari bilan bizga quvonch bag’ishlaydi. Qoshlar dala, poliz va bog’larimizni zararkunandalrdan muhofaza qiladi. Bog’ o’simliklariga ham dala va poliz ekinlaridagi kabihashoratlar zarar yetkazadi.Bazi hashoratlar o’simliklarning barigklarini yesa, ikkinchilari gulini, uchunchilari mevasini yeydi.po’stlog’ xo’r qo’ngizlar ham bor,ular o’simliklar po’stlog;ini zararlantiradi. Bog’ shuningdek poliz ekinlari zararkunandalariga qarshi kurashda chittak, karqunoq, qizilishton,zarg’aldoq kabi qushlar yordam berdi. Qushlar hashoratlar bilan faqat o’zlari oziqlanibgin qolmay, balki o’z bolalarining ham boqadi.Tunda qushlar o’rnini ko’rshapalaklar egallaydi. Ular tunlam kapalaklari, chivin va iskabtopar kabi tungi zararli hashorotlarni qiradi.	Qushlar ob-havoni aniqlab berishi mumkinmi? A.Navoiy qushlarga qanday g’amxo’rlik qilgan?	Markaziy osiyolik olim Abu Rayxon Beruniy o’zining ekalogik qarashlarida “Qushlarning tog’lardan pastliklarga, tekisliklarga tushishi, chumolilarning o’z inlariga berkinib olishlari havoning sovishidan dalolatdir”, degan ma’lumotni bergan Alloma A. Novoiy chodirga uya qo’ygan musichalarning ini buzulmasligi uchun bog’da o’z chodirini qoldirib, mulozimlariga: musicha bola ochguncha siz shu yerda qoling.U bolalarini uchurub ketgach, keyin chodirni yig’ishtirib borursiz, deb tayinlaganlar.Ulus ham jonivorlarga g’amxo’rlikda ustoz yo’lidan brogan. Ajdodlarimizning ushbu ekalogik qarashlari qushlarni asrashimiz haqidagi tushunchamizni yanada boyitadi.

7- matn: Bog’lar va poliz;arda tunda qushlar ornini ko’rshapalaklar egallaydi. Ular tunlam kapalaklari, chivin va iskaptopar kabi tungi zararkunanda hashoratlarni qiradi. Dars so’ngida o’rta osiyolik allomalarning ekologiyaga doir qarshlasri haqida olgan bilimlarni mustahkamlash maqsadida qisqacha muhokama qilinadi.
O’qituvchi o’quvchilarga ozlashtirish zarur bo’lgan uy vazifalaruni tabit shunoslik daftariga yozdiradi.