Mavzu. Bog‘lanishli nutq va uni o‘stirish vazifalari

Husnixatga o‘rgatish usullari

• l. Chiziqli usul
• 2. Genetik usul
• 3. Namunaga qarab yozish usuli
• 4. Nusxaga qarab ko‘chirish usuli
• 5.Nusxa ko‘chirish usuli (harf surati ustidan yozish)
• 6. Tasavvur orqali yozish usuli.
• 7. Ritmik (sanoq-ohang usuli)
• 8. Harf va uning elementlarini tahlil qilish usuli
• 9. Yozuv malakasini ongli o‘zlashtirish usuli.
• 10. Qo‘l harakatini mashq qildirish usuli

C Ghiziqli usul

Qaysidir harfni yozilishini o’rganish uchun o’quvchi bu harf qanday belgilarga ega ekanligini, harfdagi alohida elementlarning joylashish o’rnini, uning kattaligini o’rganib olishi kerak. O’quvchiga harfning yozilishini to’g’ri o’rgatish uchun uning qatordagi o’rnini to’g’ri joylashtirish va qatorni qog’oz varag’ida joylashish o’rnini bilish uchun qog’ozda gorizantal, yotiq chiziqlar chiziladi, shunda daftarning betida o’ziga hos setka paydo bo’ladi, o’quvchilar unga har bir alohida harfni yozib boradilar.

Qatorning yo’nalishini ko’rsatib turuvchi chiziq va kataklar harflarning ayrim elementlarining proporsiyalarini aniqlashtirib olish va yozuvni o’rganish jarayonini anchagina osonlashtiradi.

3) Qo'l kaftlarining va panjalarining erkin harakatlanishini rivojlantirish uchun lozim bo‘ladigan uslublar. Yozuvga o‘rgatishda mashq xarakteriga ega bo‘lgan alohida mashg‘ulotlarsiz ish bitmaydi. Bu mayday muskullar va qo‘lning kaft qismi yaxshi rivojlanmagan, buning natijasida bola ko‘rsatkich barmoq bilan ruchkani qattiq bosib yozadi..
Chiziqli uslubning o‘ziga hos ijobiy xususiyatlaridan tashqari, setkaning ichiga yozish bir qator kamchilikka ega.
1) Tez-tez uchrab turadigan kataklarda yozish bolani bir muncha cheklab qo‘yadi, uning diqqatini bo‘ladi; bir tomondan o‘quvchi kerakli harfni yozayotgan qo‘lining harakatini kuzatib borsa, ikkinchi tomondan esa harflar chiziqdan tashqariga o‘tmasligini kuzatib boradi.
2) Kataklar orasiga yozishni o‘rgangan bola aniq va tez yozish malakalarini egallay olmaydilar. Shuning uchun ham o‘quvchi harfning elementlarini chizish asosiy proporsiyalarning asosisi o‘zlashtirib olganidan so‘ng, kataklarga yozish ehtiyoji yo‘qoladi. Ikkinchi sinfdayoq bolalar bir chiziqli daftarga yozishga o‘tadilar