Mavzu: biotexnologiyada odam va hayvon hujayralaridan foydalanish

Bacillus megaterium 
shtammlari 
bakteriofaglar ta’siriga juda sezgir va fagolizis natijasida zararlangan kultura nobud bo‘ladi, 

---

ikkinchi tomondan esa dastlabki kultura o‘ziga o‘zi mutagen hisoblanadi ya’ni o‘zida ma’lum 
sharoitda faollashadigan profag saqlaydi. 
Kompleks korxonalarda fagolizisga qarshi kurashish uchun ishlab chiqarishning barcha 
bosqichlarida o‘stirishning aseptik sharoitini ushlab turish, fagga chidamli shtammlarni saralash 
va seleksiya qilish hamda kulturaning o‘sishiga ta’sir qilmaydigan miqdorda organik kislotalar 
tuzini oziqaga qo‘shish (odatda 0,075-0,1% atrofida) kabi chora tadbirlar qo‘llaniladi. 
O‘simlik urug‘ini preparat bilan ishlov berishda mexanik usuldan foydalaniladi, bunda 
fosfobakterin va qo‘shimcha nisbati 1:40 ni tashkil etadi. Kartoshka tuganagiga mo‘tadil ishlov 
berilishi uchun esa 15 g. preparat 15 l. suvda suyultiriladi. Bu miqdor 1 gektar erga etadigan 
ekish materialiga sarflanadi.
Fosfobakterin qo‘llanilishi hosildorlikni 10% va undan ham ortiqroq oshiradi.

Rizosfera mikroorganizmlari asosida biopreparatlar ishlab chiqarish 
O‘simliklar rizosferasining tipik vakillari bo‘lgan foydali mikroorganizmlar asosida olingan, 
kompleks ta’sirga ega bakterial preparatlar o‘simlikshunoslikdagi an’anaviy yondoshuvlarni 
ma’lum darajada o‘zgartirish imkonini beradi. Bunday preparatlar tuproqning ildiz yashovchi 
qatlamini sog‘lomlashtirish, undagi fitopatogenlarning miqdorini kamaytirish, tuproqning 
organo-mineral balansini tartibga solishga yordam beradi. kompleks preparatlarning deyarli 
ko‘pchiligi uchun asosiy xususiyatlar quyidagilardan iborat: o‘simliklarning o‘sishi va 
rivojlanishini tezlashtirish; azotofiksatsiya; mineral azotni o‘zlashtirilish; organik moddalar hosil 
qilib tuproqni boyitish; kaliy va fosfor birikmalarini oson o‘zlashtiriladigan shaklga o‘tkazishi; 
aminokislotalar, mikro va makroelementlarni hosil qilish; butun vegetatsiya davri davomida
qishloq xo‘jalik ekinlarini, barcha tuproq, ayniqsa, sho‘rlangan maydonlarda organik moddalarni 
o‘zlashtirib, mineral shakli bilan ta’minlash; sun’iy mineral o‘g‘itlar va o‘simliklarni himoya 
qilishning kimyoviy vositalaridan foydalanishni cheklash orqali ekologik toza qishloq xo‘jalik 
mahsulotlarini etishtirish; sifati yaxshilangan va uzoq vaqt saqlanadigan, tez buzilmaydigan 
mahsulotlar etishtirish. Quyida ulardan ba’zilari to‘g‘risida ma’lumotlar berilgan.

---