Mavzu: biosfera haqida tushuncha

Mavzu yuzasidan test topshiriqlari:

1.Qaysi javobda agrobakteriumga xos xususiyatlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

1) ichakda uchraydi;

2) tuproqda yashaydi;

3) g‘o‘za tomiri tolachalari sathida yashaydi;

4) genlari to‘xtovsiz ishlab turadi;

5) tuproqdagi gerbitsid va pestitsid qoldiqlarini zararsizlantiradi;

6) tarkibida Ti- plazmid mavjud;

7) translyatsiya jarayonini amalga oshiruvchi organoidi mavjud;

8) ayrim turlari transgen o‘simlik olishda foydalaniladi;

9) hujayra po‘sti mureindan iborat;

10) hujayra po‘sti pektindan iborat;

a)

3, 5, 8, 103,5,8,10

b)

1, 4, 6, 7, 91,4,6,7,9

c)

2, 4, 6, 7, 8, 92,4,6,7,8,9

d)

3, 4, 5, 6, 103,4,5,6,10

2.Noosfera tushunchasi fanga qaysi olim tomonidan kiritilgan?

a)V. Vernadskiy

b)E. Lerua

c)Griffit

d)V. Sukachev

3.

Hujayralarning paydo bo‘lgan vaqtlari to‘g‘ri berilgan qatorni toping.

1) prokariot; 2) eukariot;

a) 55 milliard yil; b) 44 milliard yil; c) 3.53.5 milliard yil;

d) 33 milliard yil; e) 1.51.5 milliard yil; f) 22 milliard yil;

a)

1- c, d1−c,d

b)

1- d, 2- e1−d,2−e

c)

1- b, c1−b,c

d)

1- c, 2- e1−c,2−e

4.Noosfera tushunchasi kim tomonidan va qachon fanga kiritilgan?

a)

Vernadskiy, 19301930- y.

b)

E. Zyuss, 19101910- y.

c)

E. Lerua, 19271927- y.

d)

A. Oranin, 19241924- y.

5.Biosferaning birinchi davri … hisoblanadi.

a)ontogenez

b)oogenez

c)noogenez

d)biogenez

6.

Biosfera evolyutsiyasining birinchi bosqichi 33 milliard yillar oldin boshlangan bo‘lib, … tugallandi.

a)paleozoy, devon bilan

b)paleozoy, sillur bilan

c)paleozoy, ordovik bilan

d)paleozoy, kembriy bilan

7.Biosferaning birinchi davri nima deyiladi?

a)noogenez

b)abiotik

c)biogenez

d)biotsenoz

8.Qaysi olimning tabiriga ko‘ra noosfera- inson mehnati va ilmiy faoliyati ta’sirida o‘zgargan biosferadir.

a)R. Vilyams

b)K. A. Temiryazev

c)E. Lerua

d)V. I. Vernadskiy

9.

Keyingi 100100 yil davomida yer yuzining harorati necha gradusga ko‘tarilganligini aniqlang.

a)

0.1^\circ C0.1​∘​​C

b)

0.6^\circ C0.6​∘​​C

c)

1.2^\circ C1.2​∘​​C

d)

12^\circ C12​∘​​C

10.Yerning genetik resurslari nimalardan tashkil topgan?

a)barcha hayvon turlarining genofondidan

b)barcha o‘simliklar genofondidan

c)ayrim individlar genofondining yig‘indisi

d)barcha turlar genofondidan

11.Insoniyat jamiyatining evolyutsiyasi davomida quyida berilganlarning qaysi biri o‘z ahamiyatini yo‘qotib bordi?

a)nutq

b)mehnat

c)tabiiy tanlanish

d)irsiyat

12.Ekosferani nima tashkil etadi?

a)barcha o‘simliklar kompleksi

b)barcha mikroorganizmlar kompleksi

c)barcha hayvonlar kompleksi

d)barcha tirik organizmlar kompleksi

Javoblar:

1.b 7.a

2.b 8.c

3.c 9.b

4.a 10.b

5.d 11.a

6.a 12.d

Glossariy

Atamaning o’zbek tilida nomlanishi	Atamaning ingliz tilida nomlanishi	Atamaning rus tilida nomlanishi	Atamaning mazmuni
Biosfera	Biosphere	Биосфера	Biosfera (bio... va yun. sphaira—shar) — Yerning tirik organizmlar tarqalgan qobigʻi
Atmosfera	Atmosphere	Атмосфера	Atmosfera (yunoncha atmos– bugʻ va sfera) – yer sharini oʻrab olgan va u bilan birga aylanadigan havo qobigʻi.
RESURS	RESOURCE	РЕСУРС	Firanfuschadan olingan bo'lib(yashash vositas ) degan manoni bildiradi va inson yashashi uchun zaruriy vositalar jamlan masidir .
Ekologiya	Ecology	Экология	Ekologiya (yun. — uy, turar joy va ...logiya) — organizmdan har xil darajada yuqori turadigan sistemalar

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.

1. 
   Alimov T.A. Rafikov A. Ekologik xatolik saboqlari,-T.:1991.
   

2. 
   Akimov T.A., Xaskin V.V. Ekologiya.-M.:1998.
   

3. 
   Belov S.V. I dr. Oxrana okrujayushey sredi.-M.:1993.
   

4. 
   Beknazar R.U.Novikov Yu.V. Oxrana prirodi. –T.:1995.
   

5. 
   Bigon M. I dr. Ekologiya, osobi, populuyatsiya I soobshestva. 1,2.-
   

M.:1989.

6. 
   Bud’ko M.I. Global’naya ekologiya.-M.:1977.
   

7. 
   Vladimirov A. M. I dr. Oxrana okrujayushey sredi.-L.:1991.