Mavzu: biosfera haqida tushuncha. Vernadskiy ta’limoti. Nosfera

etadi. Har bir tuproqning o ‘ziga xos biotsenozlari mavjud. Bu biotsenozlam i

o ‘sim lik ildizlari, m ikroorganizm lar, chuvalchanglar, hasharotlar va

ulam ing lichinkalari, ko‘rsichqonlar va yum ronqoziqlar tashkil qiladi.

U lam ing faoliyati tufayli tuproq unum dorligi ortadi, ulam ing qoldiqlari esa

bakteriyalar uchun organik modda m anbayi boMib xizm at qiladi. Masalan,

yomgMr chuvalchanglari 1 ga m aydonda 25 t tuproqni o ‘z ichaklari orqali

oMkazib, 0,5 sm qalinlikda unum dor tuproq hosil qiladi. Tuproqning yuza

qatlam larida esa bir hujayrali yashil suvoMlar va sianobakteriyalar yashab,

fotosintez jarayonida tuproqni kislorod bilan boyitadi.

Insonning x o ‘jalik faoliyati, pestitsidlar (o ‘simlik zararkunandalari, kasallik qo‘zg ‘atuvchilariga qarshi qoMlaniladigan kim yoviy vosita) biosferada muhim tarkibiy qismi boMgan tuproq organizm larining yoppasiga nobud