Mavzu: Atom-emission spektroskopiya. Reja 1 Atomlash va qo‘zg‘atish manbalari

Alanga fotometriyasi usulida analiz qilinadigan namuna eritmasi

Alanga fotometriyasi usulida analiz qilinadigan namuna eritmasi

alangaga purkaladi. Alanga qayta takrorlanuvchan harorat berishi

kerak. Alanga yuqori haroratli bo‘lganligi uchun eritmaning erituvchisi

bug'lanib (yonib) ketadi. Alangada tekshiriladigan qattiq moddaning

mayda zarrachalari qoladi. Bu zarrachalar oldin termik dissotsilanib,

erkin atomlar (atomar gaz) hosil qiladi;

Hosil boMgan atomlarning bir qismi alanga energiyasini yutib

qo ‘z g ‘algan holatga o'tadi.

Emission usullarda analizga xalaqit beruvchi otmillar;

Spektral va fizik-kimyoviy omillarga bo'linadi. Spektral omillar modda hamda nur va moddalarning o ‘zaro ta’sirlashuvi, fizik-kimyoviy omillar esa turli fizik-kimyoviy o ‘zgarishlar bilan bog'liq. Emission usuliarda moddani to ‘liq qo‘zg‘atib boMmaydi, chunki atomizatorning chetida oz miqdor qo‘zg‘atilmagan atomlar qoladi. Qo‘zg‘atilgan atomlarhosil qilgan spektrning bir qismini qo‘zg‘atilmagan atomlar yutadi. Bu esa intensivlikning kamayishi va xatoning yuzaga kelishiga olib keladi. Atomar gazning konsentratsiyasi qancha yuqori boMsa, yutilish ham shuncha katta bo'ladi. Bu holda intensivlik bilan konsentratsiya orasida to‘g ‘ri chiziqli bog‘lanish saqlanmaydi. Buni hisobga olish uchun Lomakin-Shaybe tenglamasi taklif qilingan: I=ac(b),

bu yerda, h - nurning yutilishini hisobga olish uchun qoMlaniladigan

kattalik, u konsentratsiyaga b o giiq ravishda 1 dan 0 gacha o ‘zgaradi.

Konsentratsiyaning yaqin qiymatlarida b kattalikni doimiy deb olish

mumkin. Shu shart bajarilsa, ushbu formulaning logarifmik ifodasi:

mumkin. Shu shart bajarilsa, ushbu formulaning logarifmik ifodasi:

lg/=lga+hlgc h<\ boMganda amalda to ‘g ‘ri chiziqni tasvirlaydi.

Atomizatorda erkin atomlardan tashqari, atomlashmagan molekulalar,

radikallar va boshqa zarrachalar ham bo‘ladi. Bularning hammasi fonni