Mavzu: atlaslar va ularning turlari

Ommabop atlaslar

"National Geographic Atlas of the World" - bu o'z ichiga olgan keng doiradagi ma'lumotlar uchun juda mashhur atlas. Boshqa mashhur atlaslar orasida John Paul Goode tomonidan ishlab chiqilgan va Rand McNally tomonidan nashr etilgan Goode's World Atlas va World of National Geographic Atasözleri kiradi. Goode's World Atlas kolleji geografiya mashg'ulotlarida mashhur bo'lib, unda topografiya va siyosiy chegaralarni aks ettiradigan turli xil jahon va mintaqaviy xaritalar mavjud. Shuningdek, dunyo mamlakatlarining iqlim, ijtimoiy, diniy va iqtisodiy statistikasi haqida batafsil ma'lumotlar mavjud.
Ommabop sayohat atlaslari Rand McNally yo'l atlaslari va Thomas Guide yo'l atlaslarini o'z ichiga oladi. Ular AQSh, hatto davlatlar va shaharlar kabi sohalarga juda xosdir. Ular, shuningdek, sayohat va navigatsiyadagi yordam uchun qiziqarli joylarni ko'rsatadigan batafsil xaritalarni o'z ichiga oladi.
Qiziqarli va interaktiv onlayn atlasni ko'rish uchun National Geographic-ning MapMaker Interactive veb-saytiga tashrif buyuring.
Atlaslar, globuslar
Geografik xaritalar - bilim manbai. Turli mazmundagi va massh-tabdagi xaritalardan o’quvchilarning maqsadli foydalanishi talab qilinadi. Kursning materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasiga oid bo’limlarida har bir mavzuga taalluqli bo’lgan xaritalar berilgan. Demak, muayyan mavzu-ni organish jarayonida xaritalardan foydalanish shart.

Geografik xaritalarning tasnifi. Geograik xaritalar g’oyat ko’p va xilma-xildir. Xaritalar - o’rganish, hisobga olish, saqlash va boshqa maqsadlar uchun mo’ljallangan bo’lishi mumkin.
Xaritalar 4 ta asosiy belgisiga ko’ra, ya’ni xaritada tasvirlangan hu-dudning katta-kichikligiga, masshtabiga, mazmuniga va ko’zda tutilgan maqsadiga qarab guruhlarga ajratiladi.
Tasvirlangan hududning katta-kichikligiga ko’ra, xaritalar: dunyo va yarimsharlar, materiklar va okeanlar hamda ularning qismlari, tabiiy o’lka-lar va ularning qismlari, mamlakatlar, viloyatlar va boshqa ma’muriy birliklar xaritalariga bo’linadi.
Masshtabiga ko’ra: yirik masshtabli (1:10000 dan 1:200000 gacha), o’rta masshtabli (1:200000 dan 1:1000000 gacha), mayda masshtabli (1:1000000 va undan mayda) xaritalar bo’ladi. Joy planini tuzishda ham muayyan masshtabdan (1:5000) foydalaniladi. Lekin plan kichik hududlar uchun tuziladi.
VI sinf darsligi va atlasidagi barcha xaritalar mayda masshtabli xaritalar guruhiga kiradi. Ulardan faqat umumiy ma’lumotlar olsa bo’ladi. Xaritalardagi xatolik ekvatorda yo’q, qutblar tomon ortib boradi.
Mazmuniga ko’ra, xaritalar: umumgeografik va mavzuli xaritalarga bo’linadi. Umumgeografik xaritalarda geografik landshaftning tashqi ko’rinishi tasvirlanadi. Ularda relyef, suvlar, o’simlik, aholi punktlari, yo’llar, chegaralar va boshqalar bir xil aniqlikda va mukammallikda ko’rsatiladi. Geografik xaritalar umumgeografik xaritalardir.