Mavzu: Antuan Loran Lavuaze hayoti va ijodi haqida

Kimyo fanining fundamental asoslarini yaratgan Lavuazye uning ustqurmasini shakllantirish bilan shug’ullandi. XVII asrning 80-yillarida Lui Bernar Giton de Morvo (1737-1816-yy.) Klod Lui Bertolle (1748-1822-yy.) va Antuan Fransua de Furkrua (1755-1809-yy.) kabi boshqa fransuz olimlari bilan hamkorlikda kimyoviy nomenklaturaning asosini yaratdi va uni 1787-yilda nashriyotdan chiqarib e’lon qildi. Har qaysi kimyogar birikmalarni o’zicha nomlab, kasbdoshlarini lol qoldiradigan davr o’tib, mantiqiy prinsiplarga asoslangan tizim ishlab chiqildi.

Kimyo fanining fundamental asoslarini yaratgan Lavuazye uning ustqurmasini shakllantirish bilan shug’ullandi. XVII asrning 80-yillarida Lui Bernar Giton de Morvo (1737-1816-yy.) Klod Lui Bertolle (1748-1822-yy.) va Antuan Fransua de Furkrua (1755-1809-yy.) kabi boshqa fransuz olimlari bilan hamkorlikda kimyoviy nomenklaturaning asosini yaratdi va uni 1787-yilda nashriyotdan chiqarib e’lon qildi. Har qaysi kimyogar birikmalarni o’zicha nomlab, kasbdoshlarini lol qoldiradigan davr o’tib, mantiqiy prinsiplarga asoslangan tizim ishlab chiqildi.

1789-yilda Lavuazye "Kimyo elementar kursi" ("Traite elementaire de chimic") asarida o’zi yaratgan nazariyaga asoslanib va ishlab chiqarilgan nomenklaturadan foydalanib, o’sha payt kimyosi sohasida yig’ilgan barcha yutuqlarni, bilimlar majmuasini tizimlashtirib chiqadi. Bu kitobda o’sha paytda ma’lum bo’lgan barcha elementlar ro’yxati keltirilgan edi.

Bundagi33 elementlardan faqat ikkitasi haqida noto’g’ri tasavvurga ega bo’lishi olimning o’z davriga nisbatan ilgarilab ketgani va katta yutug’idan nishona bo’lsa kerak. Bir necha o’n yillar o’tgandan keyingina yorug’lik va issiqlik material substansiya bo’lmasdan, energiya turlari ekanligi isbotlandi.

Bundagi33 elementlardan faqat ikkitasi haqida noto’g’ri tasavvurga ega bo’lishi olimning o’z davriga nisbatan ilgarilab ketgani va katta yutug’idan nishona bo’lsa kerak. Bir necha o’n yillar o’tgandan keyingina yorug’lik va issiqlik material substansiya bo’lmasdan, energiya turlari ekanligi isbotlandi.

Flogi¬ston nazariyasi tarafdor lari, ayniqsa Pristli ish larini tan olishmas va tanqid qilishar edi. Birinchilardan bo’lib Lavu azye ta’limotini shved olimi Bergman tan oladi. Shtal yurt doshlari bo’lgan nemis olim larining barchasi olimga qarshi bo’lishsa ham, Martin Genrix Klaprot (1743-1817-yy.)