Mavzu: Antuan Loran Lavuaze hayoti va ijodi haqida

Lavuazening birinchi e’lon qilgan ishlaridan biri 1769-yilda chiqqan "Suv tabiati haqida" maqolasi edi. Bu asar alkimyogarlarning suvni tuproqqa aylantirish mumkin degan gipotezasini tekshirish uchun bajarilgan ish bo’lib, olim yopiq idishda suvni 101 kun davomida qaynatadi va qayta kondensatlaydi. Tajribadan ilgari va so’ngra kolba, uning ichidagi suv og’irligini doimo o’lchab boradi va tajriba oxirida umumiy og’irlik o'zgarmaganligini isbotlaydi. Kolba ichidagi suvning

loyqalanishini ko’rgan olim suvni, loyqani va idishni alohida tarozida tortib, suvning miqdori o’zgarmaganligini, kolb aning og’irligi esa quritib o’lchangan cho’kma miq doricha kamayganligini aniqlaydi.

1775-yilda havo, karbonat angidridi va suv tarkibini tula isbotladi va har xil moddalar yonishida hosil bo’ladigan gazlarni aniqladi. Flogi­ston nazariyasinig salbiy ta’sirini yengib, yonishning kislorodli nazariya­sini yaratdi. Lavuazye 1774-1777-yillar davrida bajargan shplarida kislorodning yonish, oksidlanish jarayonlarida va hayvonlarning nafas olishdagi bevosita ahamiyatini ko’rsatdi. 1774-yilda Parijga kelgan Pri­stli Lavuazega o’zining "flogistonsiz havo" olganligini aytib beradi.

1775-yilda havo, karbonat angidridi va suv tarkibini tula isbotladi va har xil moddalar yonishida hosil bo’ladigan gazlarni aniqladi. Flogi­ston nazariyasinig salbiy ta’sirini yengib, yonishning kislorodli nazariya­sini yaratdi. Lavuazye 1774-1777-yillar davrida bajargan shplarida kislorodning yonish, oksidlanish jarayonlarida va hayvonlarning nafas olishdagi bevosita ahamiyatini ko’rsatdi. 1774-yilda Parijga kelgan Pri­stli Lavuazega o’zining "flogistonsiz havo" olganligini aytib beradi.

Bu kashfiyotning ahamiyatini darrov anglagan olim 1775- yilda Fanlar Aka demiyasida ma’ruza bilan chiqib, havo oddiy modda emas, balki ikki xil gazlarning aralashmasi deb tasdiqlay di. Lavuazyening fikricha, havoning beshdan bir qismini Pristlining "flog istonsiz havosi" (kislorodning ochili shini Lavuazye Pristliga nisbatan o’ziga taalluqli kashfiyot deb hisoblaydi) tashkil etadi.