Mavzu: Antik adabiyotshunoslik manbalari.”Poetika”, : Ritorika”

Mavzu:Antik adabiyotshunoslik manbalari. “Poetika”, “Ritorika”

Tayyorladi: Allanazarova Sojida

Reja:

• 1. Antik adabiyot tushunchasi.
• 2. Antik jamiyat madaniy-adabiy taraqqiyotining asosiy tarixiy bosqichlari.
• 3. Qadimgi yunon va qadimgi rim adabiyotining davrlarga bo‘linishi.
• 4. Antik davr adabiyotining tarixiy ahamiyati.
• 5. Antik adabiyotni o‘rganish manbalari.
• 6.Poetika
• 7.Ritorika

Antik adabiyot tushunchasi

• Antik adabiyot (lot. antiquus — qadimgi) — Yunonistonda yuzaga kelgan yozma adabiyot (mil. av. 9—8-asrlar). Bu adabiyotning ilk namunasi "Iliada" va "Odisseya" dostonlari boʻlib, bular "Go-mer dostonlari" deb ham ataladi. Gomer-dan tashqari Esxil, Sofokl, Yevripid va boshqa ham Antik adabiyotning yirik namoyandalaridir. Yunoniston va qadimgi Rim adabiyotini Antik adabiyot deb qabul qilish bir yoqlama fikr. Chunki yozma adabiyotning eng qadim namunalari Sharqda, Shumer va Akkadda, Hindiston, Misr, Bobilda yaratilgan. Shumerli-klarning Gilgamesh haqidagi dostoni yunon adabiyotidan 2000-yillar ilgari sopolga yozib qoldirilgan.

Antik jamiyat madaniy-adabiy taraqqiyotining asosiy tarixiy bosqichlari.

Endi biz antik jamiyat taraqqiyotining tarixiy bosqichlariga to‘xtalamiz. Nega? Chunki adabiyot xalq hayotining ko‘zgusidir. U paydo bo'lib, o'z navbatida, u yoki bu yo'nalishda odamlarning hayotiga ta'sir qiladi. Shuning uchun antik adabiyotni tushunish uchun uni yaratgan xalqlar hayotini bilish va tushunish kerak.

Maktab tarixi kursidan shuni esda tutish kerakki, eng qadimiy ijtimoiy-tarixiy shakllanish kommunal-klandir. U dastlab og‘zaki, so‘ngra yozma adabiyotni yaratgan yunon xalqining hayotini belgilaydi.

Bu odamlar jamoasining mohiyati nimada?

U bilan bog'liq davlat va majburlov organlari yo'q, muntazam savdo yo'q. Dastlab odamlar kichik qabila jamoalarida yashaydilar. Xususiy mulk yo'q. Boy va kambag'al o'rtasida farq yo'q. Er va ko'p jihatdan ishlab chiqarish qurollari urug'lar jamoasining mulki hisoblanadi.