Mavzu: Annotatsiya matni, tuzilishi va ifoda materialining xususiyatlari

Mavzu: Annotatsiya matni, tuzilishi va ifoda materialining xususiyatlari
Rejasi:
1. Annotatsiya matni, tuzilishi va ifoda materialining xususiyatlari
2. Annotasiya turlari
3. Annotasiyani tuzishga qo’yiladigan asosiy talablar
Аnnоtаtsiya - bаdiiy, ilmiy, mеtоdik аsаrlаrning muаllifi, mаvzusi, mаnbаsi, undа ko‘tаrilgаn аsоsiy mаsаlаni ko‘rsаtishgа qаrаtilgаn qisqа хаbаrdir. Аnnоtаtsiya o‘zining kаmso‘zligi, hаjm jihаtidаn nihоyatdа kichikligi bilаn bаyоnning bоshqа turlаridаn аjrаlib turаdi. Batafsil yozilgan annotatsiya quyidagi savollarga javob bera olishi lozim.
Ishda nima haqida so‘z boradi?
Muallif qanday savollarni o‘rtaga qo‘yadi?
Bu savollar qanday yoritib berilgan?
Annotatsiya (lotinchadan annotatio — mulohaza) yoki rezyume, qisqa xulosa (frantsuzchadan resume — «qisqa, qisqartirilgan») — kitob yoki biror bir asarning qiskacha mazmuni. Shuningdek annotatsiya — nashr (qulyozma. monografiya, maqola yoki kitob)ning qisqacha tavsifi bo’lishi ham mumkin. Annotatsiya asarning nashr etilgan vaqti va joyini, nominativ formasini, O’ziga xos ajralib turadigan jixatlari tasvirlaydi.
Annotatsiya kitob yoki maqolaning asosiy mavzusini o’z ichiga oladi.
Annotatsiya odatda ilmiy jurnallar, kitoblar boshida muallif va sarlavhadan keyin uchraydi.
Ingliz tilidagi adabiyotlarda annotatsiya ko’proq, «Abstract» nomi bilan uchraydi.
Aynan dars ishlanma annotatsiyasida quyidagilar bo’lishi mumkin:
darsning asosiy maqsadi;
qaysi sinf uchun mo’ljallangan;
dars ishlanmasi nechta o’quvchiga mo’ljallangan:
mavzuning qisqacha tavsifi:
o’quvchilar qanday yangi bilim va ko’nikmalarni egallashadi:
darsda qanday metodlar foydalanilgan va boshqa ma'lumotlar
Annotatsiya (lot. annotatio – qayd) – qisqacha ta’rif. Kitob, maqola, qo‘lyozma mundarijasini, g‘oyaviy-siyosiy yo‘nalishini va boshqa jihatlarini ochib beradi. A.ni, mas, kitobning o‘zida, bi-bliografik ko‘rsatkichlarda va kutubxona kataloglarida uchratish mumkin. Uning vazifasi o‘quvchilarda muayyan kitob, maqola, qo‘lyozma to‘g‘risida umumiy ta-savvur tug‘dirish va ularga adabiyotlar tanlashda yordam ko‘rsatishdir
Annotasiya turlari
Mazmuni va maqsadli vazifasi bo’yicha:
- bildirgichli (matnning tanqidiy bahosiz tavsifnomasini beradi)
- tavsiyali (matnning iste’molchilarning muayyan auditoriyasi uchun yaroqliligi jihatidan tavsifini va bahosini beradi)
Mazmunni to’liq qamrab olishi bo’yicha:
- umumiy (keng auditoriyani hisobga olib umuman matnning tavsifini beradi)
- ixtisoslashgan (matnning tor doiradagi mutaxassislarni hisobga olib muayyan jihatlardagi tavsifini beradi)
- guruhli (mavzui bo’yicha yaqin bir necha matnlar tavsifini beradi)
1. Quyidagi annotasiyalar qanday turda bo’lishi kerakligini belgilang:
- diplom ishiniki;
- dissertasiyaniki;
- kitobniki.
2. Annotasiyalarga misollar keltiring.
Annotasiya – Nimaniki? Nimaga?
1. Bibliografik bayon 2. Annotasiya matni
F.I.O. Asar nomi.- Nashriyot - yil - № - bet.
Matn tipi va vazifasi haqidagi ma’lumotlar; muallif qo’ygan vazifalar; uslublar; annotasiya qilinayotgan asar tuzilmasi bayoni; predmeti va mavzui, matnning asosiy qoidalari.
Annotasiyani tuzishga qo’yiladigan asosiy talablar:
1. Kompozisiyasi mazmunan mantiqiy bo’ladi va dastlabki matn kompozisiyasidan farqlanishi mumkin.
2. Ma’lumotlarning tanlanishi, ularning ifodalanishi va joylashuvi annotasiya tusiga bog’liq bo’ladi.
3. Tili lo’ndaligi, soddaligi, aniqligi bilan ajralib turadi.
4. Dissertasiya, maqolaga annotasiya bibliografik varaqada rasmiylashtiriladi, xatboshilarsiz beriladi.
5. O’rtacha hajmi - 500 bosma belgi, kam hollarda – 800 – 1000.
Annotasiyani tuzishdagi asosiy xato - axborotning ko’pligi, fikrlarni ifodalashda gaplarning uzunligi, davrlarning ishlatilishi!
Ortiqcha narsalar: kirish so’zlari va gaplari, murakkab gaplardan qoching!

Etiboringiz uchun rahmat