Мавзу: Қандли диабет ва ҳомиладорлик, жигар касалликлари ва ҳомиладорлик

3.Фанлараро ва фан ичидаги богликлик:
Купчилик касалликлар (эндокрин тизими, буйрак, жигар касалликлари, модда алмашуви бузилишлари ва х.к.) гипертензив холатлар ва бошќа асоратларнинг ривожланиш хавфини юзага келтиради; бу эса мазкур мавзунинг турли тиббиёт фанлари (терапия, анестезиология ва реаниматология, клиническая фармакология, биохимия, патанатомия, патфизиология) билан якиндан богликлигини ва илмий ишларни бажаришда ахамиятини таъкидлайди. Шу билан бирга ЭГК турли акушерлик асоратлари (гипертензив бузилишлар, ФПЕ, ХСИГ, ХРОКС, хомила тушиши ва эрта тугилиши) га сабаб булади. Мазкур муносабатларни чукур урганиш талабаларнинг клиник ва мантикий фикрлаш кобилиятини устиради..
4. Дарснинг таркиби
4.1. Назарий қисм
Қандли диабет мураккаб эндокрин касаллиги бўлиб, қуйидаги клиник белгилар билан намоён бўлади: гипергликемия, глюкозурия, полидепсия, полиурия ва моддалар алмашинувининг бузилиши, шунингдек инсулиннинг абсолют ва нисбий етишмаслиги натижасида беморларда иштаҳанинг ошиши аниқланади.
Клиник амалиётида қандли диабетнинг учта асосий типи мавжуд: I- типдаги қандли диабет – инсулинга боғлиқ (ИБКД); II- типдаги қандли диабет – инсулинга боғлиқ бўлмаган (ИНСД); III- типидаги қандли диабет – гестацион диабет (ГД), у ҳомиладорликнинг 28 - ҳафтасидан кейин ривожланади ва ҳомиладорлик вақтида аёлларда глюкоза утилизациясининг транзитор бузилишида намоён бўлади. Кўпинча ИБКД учрайди. Касаллик асосан балоғатга етган ёш қиз болаларда аниқланади. ИНСД ёши улғайган аёлларда (30 ёшдан сўнг) учрайди ва оғирроқ кечади. ГД кам учрайди.
ИБКД ҳомиладорларда ўзгарувчанлиги ва тўлқинсимон кечиши билан фарқ қилади. Ҳомиладорларда ИЗСД учун қандли диабет белгиларининг ортиши, ангиопатияларнинг эрта ривожланиши (ҳомиладорларнинг деярли ярмида), кетоацидозга мойиллик каби хусусиятлар характерли.
Қандли диабетда ҳомиладорликга қарши кўрсатмалар:

1. 
   Касалликнинг оғир ҳолатларида (ретинопатия, нефропатия) тез ривожланадиган қон томирлари асоратлари бўлса, улар ҳомиладорлик кечишига салбий таъсир этади, она ва хомила учун ҳавф туғдиради;
   
2. 
   Қандли диабетнинг инсулинга боғлиқ ва ўзгарувчан шаклларининг мавжудлиги. Ота-онасида қандли диабет бўлса, бу фарзандларида ушбу касалликнинг учраш эҳтимолини оширади.
   
3. 
   Онада қандли диабет ва резус-сенсибилизация бирга келса, бу ҳомила учун ҳафвлидир.
   
4. 
   Қандли диабет ва ўпканинг актив туберкулёзи бирга келса, асосан жараённинг зўрайишига олиб келади.