Mavzu №2. Kimyoviy analizning metrologik asoslari metrologiya haqida tushuncha

Sistematik xatolar

• Sistematik xatolar — kattaligi doimiy bo'lib, ma’lum qonuniyat bo'yicha o'zgaradigan xatolar. Agar o'lchash bir tarozi (va toshlardan) yoki asbobdan foydalanib o‘tkazilsa, sistematik xato yo'qoladi. Sistematik xatolarga quyidagilami kiritish mumkin.
• Uslubiy (metodik) xatolar —qo‘llanilayotgan analiz usuli va reaksiyaning xususiyatlari (masalan, aniqlash asoslangan reaksiyaning miqdoriy jihatdan to‘la bormasligi, cho'kmaning qisman erishi, cho‘kmabilan begona jismlaming birgalashib cho‘kishi), ayrim amallarni bajarish ketma-ketligiga qat’iy rioya qilinmasligi, amallarning aniq bajarilmasligi, cho‘kmaning qizdirilganda qisman parchalanishi, erib ketishi yoki uchib ketishi, moddaning gigroskopikligi kabi omillarga bog‘liq.
• Asboblarga bog'liq xatolar —asbobning haqiqiy qiymatdan siljishi, masalan, tarozi nol nuqtasining noto‘g‘riligi, toshlar massalarining nominaldan farqi singarilar tufayli paydo bo‘ladi.
• Reaktivlarga bog'liq xatolar — tayyor yoki tayyorlangan reaktivlar konsentratsiyalarining haqiqiy qiymatdan farq qilishi natijasida yuzaga kelishi mumki