Mavzu: 1 ­­– dars. Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari Darsning maqsadi

O`tgan mavzuni takrorlash va uyga vazifani so`rash. O`tilgan mavzular bo`yicha savollar berib, o`quvchilarni baholayman.

1. Hayotda uchraydigan jadval ko 'rinishidagi miqdorlarga misollar keltiring.

2. Chiziqli massiv qanday o’lchovlarda bo’ladi ?

III. Yangi mavzuni bayoni

1 – misol. Bir o‘lchovli A jadval beshta elementga ega bo‘lsin:

Tartib raqami	1	2	3	4	5
Qiymati	3	2	12	10	-8

Paskalda bu jadval elementlari quyidagicha tasvirlanadi:

a[1] := 3; a[2] := 2; a[3] := 12; a[4] := 10; a[5] := -8;

M
assiv elementlari indeksini biror butun qiymatli o‘zgaruvchi (masalan, i) orqali ifodalash mumkin. Agar i = 3 bo‘lsa, a[i] = 12, i = 5 bo‘lsa, a[i] = -8 bo‘ladi va hokazo.

2 – misol. Ikki o‘lchovli butun sonli qiymatlar qabul qiluvchi B massiv berilgan bo‘lsin:

bu yerda i = 0, 1 va j = 0, 1, 2 (i – satr tartib raqami, j – ustun tartib raqami). U Paskalda quyidagicha tavsiflanadi:

var b: array[0..1,0..2] of Integer;

Biz jadvallarning faqat chiziqli va to‘g‘ri to‘rtburchakli shakllari bilan tanishdik. Aslida Paskal tilida ko‘p o‘lchovli (255 tagacha) jadval ko‘rinishidagi miqdorlardan ham foydalanish mumkin. Bunday jadvallarni tavsiflashga bir necha misollar keltiramiz.

1) var s: array[1..4, 1..7, 0..10] of Byte; {s – Byte turli 3 o‘lchovli jadval}

2) var t, k: array [1..100, 1..80, 1..50] of string; {t va k – 3 o‘lchovli satrli jadvallar}

3) var f: array [-5..10, 0..10, 2..10] of char; { f – 3 o‘lchovli belgili jadval}