Mavzu : Temuriylar davri tarixshunosligi Reja

Mavzuning o`rganilganlik darajasi. Ulug` bobomiz haqidagi adabiyotlarni avvalo,tarixiy va badiiy hamda chuqur ilmiy tadqiqotlarga ajratish mumkin. O`tgan 600 yil mobaynida Amir Temurga bag`ishlab yaratilgan jiddiy asarlar soni Evropa tillarida 500 dan ziyod, Sharq tillarida 900 ga yaqin ekanligini yurtboshimiz zo`r qoniqish bilan ta`kidlagan edi.⁵ Sohibqiron tavalludining 660 yilligi nishonlangan 1996 yilda xorijda yaratilgan asarlarning bibliografiyasi berilgan. Amerikalik tarixchi J.Vudsning “Temuriylar tarixshunosligining yuksalishi” asarida Amir Temur va Temuriylar haqida yozilgan ko`pgina asarlar, jumladan, Nizomiddin Shomiy, Hofiz Abro`, Sharafuddin Ali Yazdiy, M.Natanziy va boshqalarning asarlari tahlil qilingan.⁶
Amir Temur haqida yaratilgan asarlar orasida arab olimlarining risolalari ko`pchilikni tashkil qiladi.
Badriddin al – Ayniy o`zining “Iqd al – Juman”, Al – Qashashandiy “Subh al – A`shav”, Al – Maqriziyning “kitob al – Suluk”, Ibn Kazi “Adh Dxail ala tarix al – alom, Ibn Hotab, al – Asqaloniy “Inbaa al – G`umr”, Ibn Iyos “Tarix bi Ibn Xoldun Barixlathu G`arban va Sharqan; Ibn Do`qmoq va boshqa muarrixlar asarlarida Temur va Temuriylar davri tarixi yoritilgan.
Arab muarrixlari orasida Ibn Arabshohning “Ajoyib al – maqdurfi tarixi taymur”, “Temur tarixida taqdir ajoyibotlari” nomli asari ham Temuriylar davri tarixshunosligining eng yorqin namunasidir.
Bitiruv Malakaviy Ishining maqsad va vazifalari. Jamiyatning har bir a`zosi o`z o`tmishini yaxshi bilsa, bunday odamlarni yo`ldan urish, har xil aqidalar ta`siriga olish mumkin emas. Tarix saboqlari insonni xushyorlikka o`rgatadi, irodasini mustahkamlaydi.
Buyuk ajdodlarimizga munosib voris bo`lib, mustaqil O`zbekistonimizning nurli kelajagi uchun yonib – yashaydigan fidokor tarixchi bo`lish, tarixiy haqiqatni xolisona yoritib, ilmiy manbalar aholi Amir Temur dahosini kelgusi avlodlarga etkazish biz talaba yoshlarning eng ezgu maqsadimiz. Bitiruv malakaviy ishimda men bo`lajak tarixchi sifatida o`z davrining tarix haqiqatlari yoritilgan manbaalarni o`rganib, ularda yoritilgan voqea – hodisalarni holisona tahlil etishni ilmiy tadqiqot ishimning asosiy maqsadi, deb bilaman.
Zero,Prezidentimiz Islom karimov 1996 yil 24-oktyabrda poytaxtimizda Amir Temur tavalludining 660 yilligiga bag`ishlangan xalqaro ilmiy konferensiyadagi ma`ruzasida bu borada shunday fikr bildirgan edilar: “Bizning bugungi asosiy vazifamiz shundan iboratki, asrlar davomida dunyoning turli mamlakatlarida Amir Temur merosiga bag`ishlab yirik ilmiy markazlarda haqiqatgo`y olimlar tomonidan yaratilgan tadqiqotlarni chuqur o`rganishimiz sizlarning kitoblaringizni tarjima qilishimiz va xalqimizga,kelgusi avlodimizga tarixni xolis va haqqoniy o`rgatuvchi darsliklar sifatida bizning faxru iftixorimiz sifatida taqdim qilishimiz kerak.
Ishonchim komilki, sizlar va sizlardan oldin o`tgan temurshunos do`stlarimizning ilmiy jasorati, mashaqqatli mehnati bugun biz uchun eng katta boylikdir”.⁷ Amir Temur shaxsini idrok etish tarixni idrok etish demakdir. Amir Temurni anglash – o`zligimizni aglash demakdir. Amir Temurni ulug`lash – tarix qa`riga chuqur ildiz otgan tomirlarimizga madaniyatimizga, qudratimizga asoslanib, buyuk kelajagimizga ishonchimizni mustahkamlash demakdir.
Zero, o`z tarixini bilmaydigan, kechagi kunini unutgan millatning kelajagi yo`q.⁸