Mavzu № sosiologiyaning fan sifatida vujudga kelishi obyekti va predmeti antik dunyo olamining «oltin davri»

X,arakat uzining tarkibiga kura uch toifaga ajratiladi: reproduktiv xarakat, sosial inkor etish va sosial ijodkorlik .
Reproduktiv xarakatlar - maolum sosial institutning faoliyatini taominlash maksadida amalga oshiriladigan xarakatlar. Misol uchun sosial nazorat, anoanalarga amal kilish, mexnat intizomini mustaxkamlash va x.k. Sosial inkor etish - jamiyat xayotining maolum elementlarini soddalashirishga, mutadillashtirishga karatilgan xarakatlar. Misol uchun mavjud bulgan kamchiliklarni tankid kilish, deviant xulk-atvorning turli shakllariga karshi kurash va x.k. Sosial ijodkorlik - sosial munosabatlarning yangi shakllarini yaratish va shu orkdli jamiyat tafakkurini rivojlantirishni maksad kilgan xarakatlar. Misol uchun ixtirochilik va rasionalizatorlik faoliyati, mexnat guruxlaridagi axlokiy-psixologik xolatni yaxshilash va x.k.
Kuzlangan maksadiga yetishish yuliga kura, barcha sosial xarakatlarni salbiy majburlov va ijobiy ishontirish turlariga ajratish mumkin. Salbiy majburlov - odatda buyruk va taokiklar kurinishida namoyon buladi. Ijobiy ishontirish esa gurux yoki individning maolum xarakatlarni uz xoxishiga kura amalga oshishini taominlovchi ishontirish, iltimos, tushuntirish kabi vositalar asosida amalga oshirilib, taxdid va repressiyalarsiz buladi. Misol uchun F.Znaneskiy barcha sosial xarakatlarni ikki guruxga ajratgan: moslashish va oppozisiya (karshilik). Birinchi guruxga olim taxdid va tazyikdarsiz individ tomonidan kutilgan xarakatlarning bajarilishi xolatlarini kiritadi. Ikkinchi guruxga esa, aksincha, taxdid va tazyikdar okibatida amalga oshadigan xarakatlarni kiritadi. Olimning fikricha, mazkur ikki turga Xam taallukli bulgan ayrim kam sonli sosial xarakatlar mavjud. Birinchi xolatda individning xarakati iltimos, taklif, kadriyatga yunaltirilganlik xamda buysundirish kabil ar orkali amalga oshiriladi. Bu barcha jamiyatlarda kuzatiladigan va kullaniladigan xolatlar sanaladi.
Taxdid asosida individ yoki guruxning xarakatini uzgartirish uchun F.Znaneskiy kuyidagi xolatlar kullanilishini taokidlagan: uzini boshkalarga nisbatan takkoslash; repressiya va kuzgolon; turli shakllarda namoyon buluvchi dushmanlik; xamkorlik kilishni istamaslik xissidan karshilikkacha. Olimning fikricha, akkomodasiya (moslashish, kunish, tolerant bulish) va oppozisiya oraligida jamiyatda individlar tomonidan egoistik kompromiss xolati vujudga keladi.