Mavlono Lutfiy

«XOH INON, XOH INONMA»

Sensen sevarim, xoh inon, xoh inonma,

Qondur jigarim, xoh inon, xoh inonma.

 

Hijron kechasi charxi falakka yetar, ey moh,

Ohi saharim, xoh inon, xoh inonma.

 

Haqqoki qilich kelsa boshimga, eshikingdin

Yo‘qtur guzarim, xoh inon, xoh inonma.

 

Usruk ko‘zing ashkolina har gah nazar etsam,

Qolmas habarim, xoh inon, xoh inonma.

Ya’qub bikin ko‘p yig‘idin qolmadi sensiz

Nuri basarim, xoh inon, xoh inonma.

 

Oy yuzung‘a ko‘z solg‘ali o‘zga kishi birla,

Yo‘qtir nazarim, xoh inon, xoh inonma.

 

Ishq o‘tida Lutfiy yuzi oltunni yoshurdi,

Ey siymbarim, xoh inon, xoh inonma.

G`AZAL HAQIDA

• G‘azal tamoman turkona ruhda bitilgan.
• An’anaviy yetti baytdan iborat.
• Ishq mavzusi qalamga olingan.
• Qofiyasi (“sevarim – jigarim – saharim – guzarim – habarim – bazarim – nazarim – siymbarim” ).
• Radifi - “xoh inon, xoh inonma”. Radifning o‘zida tazod bor.

• Lutfiyning bu g‘azali ta’sirida Boborahim Mashrab (1640-1711) bir g‘azal yaratgan.

“BU KO‘NGULDUR, BU KO‘NGUL”

Meni shaydo qiladurg‘on bu ko‘nguldir, bu ko‘ngul,

Xor-u rasvo qiladurg‘on bu ko‘nguldir, bu ko‘ngul… 

• Bu asarida shoir endi besh so‘zdan iborat radif qo‘llagan - «qiladurg‘on bu ko‘nguldur, bu ko‘ngul».
• Qofiyasi - arabiy-forsiy kalimalardan tashkil topgan - «shaydo - rasvo - yo - tamanno - taqozo - savdo - po - daryo».
• Oradan to‘rt yuz yil o‘tib, XIX asrning birinchi yarmida Nodira Lutfiyning shu g‘azaliga o‘xshatma yozdi.

Eslab qoling!

«AYOQINGG‘A TUSHAR HAR LAHZA GISU»

Ayoqingg‘a tushar har lahza gisu,

Masaldurkim: «Charog‘ tubi qorong‘u».

 

Tuturmen ko‘zki, ko‘rsam orazingni, —