Matnshunoslik

Qofiya – misralarni hamohang tugatish haqidagi ilm.
Qur’onni jamlash hay’ati – Payg‘ambar alayhissalomdan sobit bo‘lgan muborak so‘z yo jumlani yozishda uni bitta jihat bilan chegaralab, qusurli qilib qo‘yadigan har qanday alomatdan saqlashga mutasaddi shaxslar.
Rasmul xat – yozuv san’ati, harf shakllari va imlo qoidalari haqidagi ilm.
Sahhof – muqovasoz, ya’ni sahifalarni to‘plab kitob holiga keltiruvchilar, nodir kitoblarga charm yoki boshqa bir qimmatbaho matodan jild yasovchilar, to‘zigan kitoblarni qayta tiklovchilar.
Saralash – qiyos natijasida saralangan nusxalar.
Sarf – so‘zning o‘zgarishi haqidagi ilm (morfologiya)
Sharh – ochmoq; bayon qilmoq, tushuntirmoq, yoritmoq, izohlamoq; bo‘laklab kesmoq.
She’r farzi (yoki she’r naqdi) – she’rga baho berish ilmi.
Sinxron tarjima – bu tarjimaning shunday turidirki, bunda tarjimon so‘zlovchining nutqini eshitib, shu zahotiyoq ikki-uch daqiqada tarjima qilishi kerak. Qoidaga muvofiq sinxron tarjima texnik vositalarni qo‘llash yo‘li bilan amalga oshadi. Bunda so‘zlovchining nutqi maxsus kabinada o‘tirgan tarjimonga «eshitgichlar» orqali yetkaziladi va tarjimonning mikrofonga bergan tarjimasi tinglovchilarga yetkaziladi.
Ta’sirlar zanjiri –Ma’lum adabiy asar bo‘yicha tadqiqot olib borayotgan manbashunos o‘zi o‘rganayotgan obyektning yaxlit butunlik sifatida yuzaga kelishiga sabab bo‘lgan ta’sirlar zanjirini tiklaydi, tadqiq etilayotgan asarning bu silsiladagi o‘rnini belgilaydi, xalqalar orasidagi munosabatlarning umumiy qonuniyatlarini aniqlaydi. Manbashunoslik tadqiqi mana shu uzluksiz jarayon ichida kechadi.
Tabdil – yozuvni boshqa yozuvga o‘girish (masalan, eski o‘zbek yozuvidan kirill yoki lotin alifbosiga o‘girish).
Tahqiq – matndagi har bir so‘z, har bir jumlaning muallif matniga muvofiqligini ilmiy dalillar bilan har tomonlama asoslash. Bu faoliyat bilan shug‘ullanuvchi olim sharqda “muhaqqiq” atamasi bilan nomlangan.