Матншунослик фани адабий манбашунослик ва матншуносликнинг назарий муаммолари, хусусан, қадим қўлёзма меросимиз манбалари устида илмий фаолият олиб бориш малакасини шакллантириш, араб имлосига асосланган эски ўзбек ёзувини эркин ўқий олиш

Faksimil nashr 
Muallifning yagona dastxat qo‘lyozmasi bo‘lgan taqdirda, uning faksimil nashri 
ko‘plab yangi tadqiqotlar uchun bebaho manbaga aylanishi mumkin. Xususan, S. 
G‘anieva tomonidan tayyorlangan Alisher Navoiyning “Navodir un-nihoya” 
devoni faksimilisi shunday manbalardan biridir97
104
. 
Faksimil nashr qo‘lyozma yozuvi, imlosi, bezaklari, strukturasi kabi asar matni 
tarixini oydinlashtiruvchi jihatlarni aniqlash ishlarini osonlashtiradi.Faksimil nashr, 
odatda, qo‘lyozma ustidagi tadqiqotlarni davom ettirishda qo‘lyozma nusxa o‘rnini 
bosadigan kitob yaratish uchun chop etiladi.
105
1968 yili H.Sulaymonov Alisher 
Navoiy “Ilk devon”ining 870/1465–1466 yili mashhur xattot Sultonali Mashhadiy 
104
Навоий дастхати. Наводир ун-ниҳоя. Нашрга тайёр., сўзбоши муаллифи 
С. Ғаниева. Т.: Фан, 1991. 
105
Ҳабибуллаев А. Адабий манбашунослик ва матншунослик. – Т.: Тошкент давлат шарқшунослик 
институти, 2000. – Б.155. 

---

tomonidan ko‘chirilgan qo‘lyozmasining faksimilini nashr ettirdi. “Ilk devon”ning 
faksimilida qo‘lyozmaning xati yirik nasta’liq uslubida, Xurosonning oliy navli 
ipak qog‘oziga qora siyohda yozilganligi aniq ko‘rinib turadi. Xattotning xati asar 
matnini aniq ifodalagan, deyarli barcha harflarni o‘qisa bo‘ladi. “Navodir un-
nihoya” fotokopiyasida esa, biroz xiralik bo‘lib, qo‘lyozmani o‘qishda qiyinchilik 
kelib chiqadi. Bu xususda S. G‘anieva quyidagi mulohazani bildiradi: “Xatning 
yozilish uslubi haqida aytish kerakki, u professional kotib xatiga o‘xshamaydi. 
Masalan, “alif”, “kof”, “lom” harflari o‘ng tomonga moyil qilib 
yozilgan.Misralarning notekisligi esa xatning mistarsiz yozilganidan belgi 
beradi.Lekin, shubhasiz, xat kitobat san’atidan puxta xabardor odamning qo‘li 
bilan yozilgan. Harflarning muayyan mutanosibligining saqlanishi, har bir harfning 
aniq ifodalanishi, xususan, harflarning nuqtalari alohida-alohida qo‘yilishi fikrimiz 
dalili bo‘la oladi. Ayni chog‘da, harflarning ust va ostki nuqtalarining aniq va 
dona-dona qo‘yilish holini qadimgi o‘zbek tilidan xabardor bo‘lmagan forsiyzabon 
kotiblarga engillik tug‘dirish maqsadida qilinganligidan dalolat beruvchi omil deb 
qarash mumkin”
106
. 
Bugungi kunda yangi topilgan asarlarni yoki yangi ma’lum bo‘lgan o‘tmish 
ijodkorlarning birinchi marta e’lon qilinayotgan devonlarini nashrga tayyorlashda 
“Muxtasar” matnida qo‘llangan prinsiplardan foydalanish eng ma’qul yo‘ldir.