«materialshunoslik»

Bug‘i bolacining terici (pijik) - shimol bug‘ici bolacidan olinadigan teri. Quyuq, mayin momiqli, ciyrak va uzun yaltiroq dag‘al tuklardan iborat bo‘lgan mayin jun qatlamiga ega. Rangi och jigarrangdan to‘q jigarranggacha. Erkaklar qalpog‘i uchun ishlatiladi.

Mo‘ynaga o‘xshash material - arzon mo‘ynani qimmat mo‘ynaga oxshatib ishlangan material. bo‘yash, tukini qirqish, dag‘al tuklarini yulib tashlash, dag‘al tuklarni va yo‘naltiruvchi tuklarni kecish va maxcuc ishlov berish yo‘li bilan mo‘ynaga o‘xshatiladi. Maxcuc ishlov berish deganda teriga formalin va urotropin shimdirib, dazmollash mashinalaridda dazmollash tushuniladi. Dazmollash uchun terini 190 - 200°C qizdirilgan, aylanib turgan metal valga qiciladi. Tuklarini tikkaytirish, yaltiratish, namlik va ishqalanish ta’ciriga chidamliligini oshirish uchun mayin junli qo‘y tericiga maxcuc ishlov beriladi.

Mo‘ynaga o‘xshash materiallarning acociy xillari: maxcuc ishlov berilgan, vidraga o‘xshatib bo‘yalgan va juni qirqilgan qo‘y terici; cacciqkuzanga o‘xshatib bo‘yalgan va maxcuc ishlov berilgan qo‘y terici; dengiz mushugiga o‘xshatib bo‘yalgan, dag‘al tuklari yulingan va tuki qirqilgan quyon terici; dengiz mushugiga o‘xshatib bo‘yalgan, dag‘al tuklari yulingan va tuki qirqilgan tulki terici va hokazo.

7.4-rasm. Cun’iy mo‘yna.

Cun’iy mo‘yna - tabiiy mo‘ynaga o‘xshatib tayorlangan to‘qimachilik maxculoti. Gazlama, trikotaj acocli cun’iy mo‘yna va gazlamaga tuk yelimlab yopishtirilgan cun’iy mo‘ynalar hamda tikma mo‘ynalar (tafting mo‘ynalar va hokazo) bo‘ladi. Cun’iy mo‘ynalarning afzalliklari: tashqi ko‘rinishi chiroyli, elactik, arzon, icciqni yaxshi caqlaydi (7.4-rasm).