Материалшунослик ва Машинасозлик

Uy =a+blyo, B,
bu yerda, a va b tajriba koeffitsientlari bo'lib, ular qiymati
elektrod materialiga, oraliq gazlar tarkibiga bog'liq. Metallarni pay-
vandlashda a=10 V; b=2 V/mm deb olinadi.
Yoy quvvati. Yoy quvvati tok kuchiga, kuchlanishiga, elek-
trodlar materialiga, elektrodlararo muhit va boshqalarga bog'liq.
Agar elektrodlar materiali, oraliq muhitni bir deb olsak, yoy
ajratgan issiqlik quvvatini quyidagi formula bo'yicha ifodalash
mumkin:
Qyo=K I U, J/s
bo'ladi.
Bu yerda, К — tok kuchlanishining nosinusoidal koeffitsienti
(o'zgarmas tokda K =l, o'zgaruvchan tokda K=(0,7-0,9); I —
tok kuchi, A, U — tok kuchlanishi, V.
Ma’lumki, metallarni elektr yoy yordamida payvandlashda ajra-
layotgan barcha issiqlik zagotovka va elektrodni suyultirishga sar-
flanmaydi. Bevosita payvandlashga sarflanadigan quvvat effektiv
quvvat deyiladi va u quyidagicha ifodalanadi:
Q'=Qyо-л. J/s
Bu yerda t| — yoy issiqligidan foydalanish koeffitsienti (ma-
salan, metallarni qoplamali metall elektrod bilan elektr yoy yor-
damida dastaki payvandlashda bu koeffitsient 0,7-0,85, flyus
qatlami ostida metall elektrod sim bilan elektr yoy yordamida
avtomatik payvandlashda esa (0,83-0,93 orasida bo'ladi).


Metallarni qirqish. Gaz-kislarodli qirqish. Elektr yoyi yordamida qirqish.


Metall buyumlarni kesish va kavsharlash
l-§ . Kislorod oqimida kesish
Metallarni bu usulda kesishda avval uning kesish joyi gaz
alangasida alangalanish temperaturasigacha obdan qizdirilib
keyin u yerga kislorod haydaladi. Demak, bu jarayonda met-
allning kesilishi uning kislorod oqimida yonishiga asoslangan.
Shuning uchun bu usulda kesiladigan metallarning alangalanish