Materialshunoslik va konstruksion materiallar texnologiyasi fanidan mustaqil ish

K kattalikdan hisoblashda foydalaniladi. Uning qiymatini bilgan holda, yemiruvchi zo‘riqishlar qiymatini darzning shakli va uzunligiga qarab aniqlash va, aksincha, detaldagi ish zo‘riqishni bilgan holda darzning yemirilish sodir bo‘lgan uzunligini oldindan aytish mumkin. O‘z-o‘zidan yemirilishga o‘tish paytidagi zo‘riqishlar intensivligi koeffitsiyentining qiymati Ku (yassi zo‘-

riqish sharoiti uchun) yoki K1u (yassi deformatsiyalanish sha-roiti uchun) bilan belgilanadi va zo‘riqishlar intensivligining kritik koeffitsiyenti deyiladi. K1u koeffitsiyent yirik namunalarda

aniqlanadi. Namunaning qalinligi amalda quyidagi nisbatni qanoatlantirishi kerak: b ≥ 2,5• (K1u / σ 0,2)2.

Qattiqlikni Vikkers usuli bilan o‘lchash (olmos  piramidaning uchini botirish)

Vikkers usulida juda yumshoq va qattiq metallarning qattiq-ligini aniqlash mumkin. Bu usulda namunaga uchlaridagi burchak 136° bo‘lgan piramida bosiladi. Bosiladigan kuch 550—1200 N gacha. Izning o‘lchami asbobning o‘zidagi mikroskop yordamida aniqlanadi.

Yemirilish qovushoqligi. Yemirilish qovushoqligini sinash metallarning qovushoqligi haqida ancha to‘liq axborot beradi. U darzlar uchiga tushadigan zo‘riqishlar intensivligi koeffitsiyenti K ning qiymati yoki darzning uzunlik birligiga siljishi uchun zaruriy kuch G bilan tavsiflanadi; K va G bir-biri bilan quyidagi

nisbatlar orqali bog‘langan: K 2 =EG — yassi zo‘riqqan holat uchun.