Materialshunoslik indd

Yuqori puxtalikdagi qotishmalarga 
В95, В96 kiradi. Tizimi – 
Al­Zn­Mg­Cu. Legirlovchi elementlar­Mg, Cr. Korroziya bardoshligi­
ni va chiniqish samaradorligini oshiradi. Toblash 460–480
o
C, sun’iy 
chiniqtirish (t=120–140
o
C)da olib boriladi. 
O‘tga bardosh qotishmalarga
 AK­4, AK­4–1 kiradi. Bunga le
-
girlovchi elementlar – Fe, Ni, Cu qo‘shiladi, ular puxtalovchi fazalar 
CuAl
2
, CuMgAl
2
, Al
12
Mn
2
Cu hosil qiladi.
Bolg‘alash va shtamplash 
usuli bilan ishlov beriladigan qotish-
malar (AK6, AK8) yaxshi plastiklikka ega. Ular bosim ostida ishla­
ganda darzlar hosil bo‘lmaydi. Bunday qotishmalar Al­Cu­Mg turku
-
miga kiradi. Shtamplash va bolg‘alash 450–475
o
C da olib boriladi: 
toblanadi, chiniqtiriladi.
Termik  ishlash  natijasida  puxtalanmaydigan  deformatsiyalana
-
digan  aluminiy  qotishmalariga Al­Mn Al­Mg  kiradi: AMs; AMg2; 
AMg3 …5, 6. Bular yuqori plastiklikka, korroziyabardoshlikka ega; 
yaxshi payvandlanadi.

---

104