Materialshunoslik indd

Sitallarni хossalari
9.2-jadval 
Shisha tolani diametrini uning mustahkamlik chegarasiga 
bog‘liqligi
9.3-jadval
Tola diametri, MKM
Tolani mustahkamlik chegarasi
Ishqorsiz, MPa
Ishqorli, MPa
3
3500
2700
5
2470
1650
10
1700
1370
20
1300
1050
50
800
700
Noorganik shishalar. 
Noorganik shisha bu kristallik bo‘lmagan 
material. Tarkibida shisha bo‘lgan komponentlar (kremniy, bor, alu
-
llik
tsi
qli
c
-

---

124
miniy, fosfor, titan, sirkoniy va boshqalar oksidlari) va metallar (litiy, 
kaliy, natriy, kalsiy, magniy, qo‘rg‘oshin va boshqalar) oksidlari erit-
malarini o‘ta sovitib olinadi.
Bu tizimning suyuq holatdan shishaga o‘tishi va orqaga qaytishi 
oson.  O‘z­o‘zidan  o‘tishi  ham  mumkin.  Bu  shishalar  strukturasida 
mikrokristallik hosillarini, ya’ni kristallitlarni
 ko‘rish mumkin. Bular 
ichida  kristallik  panjara  bor.  Lekin,  tashqarisida  struktura  tartibsiz 
joylashgan bo‘ladi.
Eng ko‘p tarqalgani ­ silikat shisha. Asosiy tashkil etuvchisi­krem
-
niy ikki oksidi(SiO
2
) strukturaga qarab ikki хil bo‘ladi.