Materiallarining izohli bibliografiyasi

“Tarjimon”
: juda to‘g‘ri, bu ishni kim 
qiladi? Ruslar qilishi mumkin; til bilganlari kam, ish ziyoli musulmonlar 
zimmasida, lekin hamiyatlilar yo‘q hisobida. 
10. 
Okraina
. Toshkand. 
№
8, 25.02.1896, 2. Yerli aholi juda sekin 
ruslashmoqda, ruschani faqat ruslarga xizmat qilgan yoki tijorat olib 
borganlar biladi; qolgan aholining turmushi eskiligicha qolmoqda; 
“Tarjimon”
: biz bunday o‘ylamaymiz; 25 yil davomida yerli musulmonlar 
ancha taraqqiy etdi, Kavkazdan ko‘ra yaxshiroq; tijoratchilar tez ruscha 
o‘rgandi, ruslardan ba’zi narsalar o‘rganib raqobatga kirishdi; maktablar 
davom etmoqda, Rossiyaga borganlar soni ko‘paymoqda, turmush tarzini 
o‘zgartirish asta bo‘ladi. 
11. 
Okraina
. Xiva. 
№
9, 3.03.1896, 3. Xiva xonining amri bilan odamlarning 
rus tojirlaridan sotib olgan mollaridan zakot olinadigan bo‘ldi, ruslarga bu 
yoqmadi; Amudaryo gubernatoriga arz qildilar, Xiva hukmatidan javob 
olindi; 1873-yilgacha Rossiyadan mol olib kelgan xivaliklar boj to‘lagan, 
ruslar kelgandan keyin ahdnomaga muvofiq rus tojirlari boj to‘lamaydi, 
xivaliklar endi ruslardan bu yerda mol olganlari uchun zakot to‘laydi, ruslar 
bu javobdan qoniqmagan. 
12. 
TV
. Movarounnahr. 
№
10, 10.03.1896, 2,3. Sirdaryo viloyatida 506 
musulmon bolasi hukumat maktablarida rus tili o‘rganishi haqida. 
13. 
TV
. Movarounnahr. 
№
10, 10.03.1896, 3. Buxoro amiri va Xiva xoni katta 
o‘g‘illari bilan toj kiyim marosimiga Moskvaga borishi haqida. 
14. 
TV
. Movarounnahr. 
№
10, 10.03.1896, 3. Turkiston musulmonlaridan 
Moskvaga: Toshkentdan 2, Marg‘ilon, Samarqand har uyezdlaridan 1 odam 
borishi haqida. 

---

Zaynabidin Abdirashidov 
100 
15. 
TV
. Movarounnahr. 
№
10, 10.03.1896, 3. Samarqad-Toshkent temir yo‘li 
Mirzaravot sahrosi va Jizzah orqali o‘tadi, cho‘lga suv olib borilsa yerlari 
juda hosildor bo‘lishi haqida. 
16. Toshkand. 
№
11, 17.03.1896, 3. Toshkentning rus qismi kattalashmoqda; 
1865-yili ta’sis qilingan bu qismda hozir 25 ming aholi, eski Toshkentda 
musulmonlar soni 115 ming; rus qismda 3 gazeta nashr bo‘ladi, 2 
gimnaziya, bir hunar maktabi, 1 real’niy maktab va bir necha boshlang‘ich 
maktab borligi haqida. 
17. Toshkand. 
№
12, 24.03.1896, 3. 26-fevralda Turkiston general gubernatori 
huzurida mahalliy arxeologiya jamiyati majlisi bo‘lgan; musulmonlardan 
Sebzor qozisi Muhyiddinxo‘ja, polkovnik Jo‘rabek, uning o‘g‘li Olloqul, 
Saidkarim Saidazimboyev va Muhammadiso Mirzo Abdullin ishtirok etgani 
haqida. 
18. Toshkand. 
№
14, 7.04.1896, 2. Tashkiliga qaror berilgan “Sa’yxona” binosi 
uchun 7 ming rubl yig‘ilgan; yana tijorat banki 2500, gubernator 500 va 
tojir Orifxo‘ja Azizxo‘ja o‘g‘li 5 ming rubl iona qilgan, jami 12 ming rubl 
yig‘ilgani haqida. 
19. Toshkand. 
№
17, 28.04.1896, 3. Toshkent shahar bozor ma’muri 
Hamidxo‘ja Tursunxo‘ja o‘g‘li xizmatlari uchun bo‘yinga osiladigan 
kumush medal bilan taqdirlangani haqida. 
20. Moskva. 
№
18, 5.05.1896, 1. Imperatorning toj kiyim marosimida ishtirok 
etish uchun musulmondan 100 ga yaqin odam kelgan, ular orasida Buxoro 
amiri va Xiva xoni o‘z valiahdlari bilan birga borgani haqida. 
21.