Materiallar

sterjenlar  ustuvorligining  noto‘g‘ri  hisoblanganligi  sabab  boMgan.
Shunga  o‘xshash  falokat  1891-yili  Shveytsariyada  ro‘y  bergan,  12  vagonli 
passajir  poezdi  ko‘prikdan  oMayotganda,  ko‘prik  bosib  qolgan.  Falokat  natija- 
sida  74  kishi  oMib,  200  kishi  tan jarohati  olgan.  Ko‘prik  fermasining  siqiluvchi 
havonlaridan  birining  ustivorligini  yo'qolishi  ko‘prikni  halokatga  olib  kelgan.
Binokorlik  va  ko‘priksozlik  tarixida  bunga  o‘shash 
misollar  oz  emas. 
Biroq  inshootlar  ustuvorligi  masalasini  to‘g‘ri  hal  etilishi  insonlar  uchun 
naqadar  katta  ahamiyatga  ega  ekanligi  yuqoridagi  ikki  misoldan  yaqqol 
ko‘rinib  turibdi.
13.2.  Siqilgan  sterjenlar  uchun  Eyler  formulasi
Ikki  uchi  shamirli  mahkamlangan  sterjenga  markaziy  P  kuchi  qo‘yilgan 
(13.4-rasm).  Siquvchi  kuchning qiymati  P^ dan  kichik  boMsa,  sterjen  birdan- 
bir  to‘g‘ri  chiziqli  muvozanat  shakliga  ega boMadi.  P  =  Pb  boMganda,  sterjen 
ikki  xil:  to‘g‘ri  chiziqli  va egri  chiziqli  muvozanat shakliga ega.  Bunda to‘g‘ri 
chiziqli  muvozanat-noustuvor,  egri  chiziqlisi  -   ustuvor  hisoblanadi.  Kritik

---