Matematika va informatika

Elektron hisoblash mashinalar davri.

 Elektromexanik mashinalar ham o`z navbatida, XX asr fan va texnikasi taraqqiyoti ehtiyojlarini qoniqtira olmay qoldi. Bu mashinalarda hisoblash jarayoni ko`p vaqt talab qilishi, ya’ni ishlash tezligi va amal aniqligining kichikligi sababli yanada tezroq hisoblaydigan yangi xil mashinalar yaratish zaruriyati tug`ildi. Shu boisdan ham hisoblash mashinalarida

yuqoridagi talablarni amalga oshirishga zamin

ustida

yaratuvchi electron lampalardan foydalanish jadallik bilan tadqiqot olib borila boshlandi.

 Shu maqsad yo`lida 1942-45 yillarda birinchi bo’lib AQShdagi Pensilvaniya universitetida axborotlarni saqlash imkoniyatiga ega bo`lgan elekjtron lampalar yordamida raqamli hisoblash mashinasi yaratildi. 30 tonna( ba’zi manbalarda 70 tonna) o`girlikdagi, 150 kvadrat metrli xonani egallagan va 18 mingta elektron lampaga ega bo`lgan ulkan hisoblash mashinasi “ENIAK” deb nom oldi.

 1946 yili amerika olimi Djon Fon Neyman

(1903-1957)

mashinalarini

shunday qurishni

elektron matematik

hisoblash jihatdan

asoslab berdi. Bu hil mashinalar hisoblash texnikasi tarixida keskin burilish yasadi, fan- texnikaning turli sohalari jadal rivojlanishiga turtki bo`ldi. Keyinroq, AQShda va Buyuk Britaniyada “ADVAK”, “EDSAK”, “SEAK”, “BINAK”, “UNIVAK” va boshqa

mashinalar elektron

yaratildi. Umuman, 1950 yil hisoblash mashinalarining

taraqqiyotining boshlanishi bo`ldi.