Matematika umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 2-sinfi uchun darslik

3.
Qisqa yozuv bo‘yicha masala tuzing va uni ye-
ching:
1-mashinada — 56 qop piyoz
? qop
2-mashinada — ?, 16 qop kam piyoz
4.
75 sm + 25 sm 
67 dm – 26 dm
89 dm – 39 dm 
45 sm + 35 sm

---

63
5.
Necha juft choynak bor? Hamma choynaklar 
nechta?
6.
Do‘konda 8 yashik apelsin va 7 yashik limon 
bor edi. Bir necha yashik xurmo keltirilgan-
dan so‘ng 25 yashik meva bo‘ldi. Necha yashik 
xurmo keltirilgan?
7.
Misollarni yeching:
(34 + 14) – 5 
(40 – 30) + 8 
20 + (30 – 20)
(28 – 18) + 9 
(60 + 20) + 2 
60 – (20 + 10)
HARFLI IFODALAR
1.
 
3+
5
6
4
2
 
 
Bobur ko‘rsatayotgan ifodadagi bo‘sh katakcha 
o‘rniga Nafisa, Gulbahor, Anvar va Ulug‘beklar 
qo‘lidagi raqamlarni qo‘yib ifoda tuzing va 
ularning qiymatlarini toping. Masalan: 3 + 5 = 8. 

---

64
«Darcha»ga boshqa sonlarni qo‘ying va hosil 
bo‘lgan ifodalarning qiymatini hisoblang:
+ 8 + 9
15–
+ 16
Matematikada «darchalar» o‘rniga kichik lotin 
harflari qo‘yiladi. Ularning o‘qilishi va yozilishi 
quyidagicha:
Masalan: 
a
harfi 
«a»
deb, 
b
harfi 
«be»
deb,
 
k
harfi 
«ka»
deb o‘qiladi.
Demak, 
a
= 9, 
a
= 8 bo‘lsa, 
a
+ 7 yoki 7 + 
a
ifodaning qiymatini bunday topish mum 
kin:
9
+ 7 = 16 yoki 7 + 9 = 16; 8 + 7 = 15 yoki 7 + 8 = 15.
Agar 
a
= 6, 
a
= 8, 
a
= 10, 
a
= 12 bo‘lsa, 
a
+ 8 ifo-
daning qiymatini toping:
Namuna: 6
+ 8 = 14; 12 + 8 = 20.
2.
Keltirildi
Ta’mirlandi
43 ta 
mashina
1-kuni — 20 ta mashina
2-kuni — 12 ta mashina
Yana nechta mashina ta’mirlanishi kerak?
Yechish:
1) 
20 + 12 = 
ta’mirlangan mashina.
2) 43
– 32 = 
ta’mirlanishi kerak bo‘lgan 
mashina.
3.
18
+ 5 17 + 28 32 – 15 87 + 13
32
– 5 17 + 43 52 – 25 76 + 24

---